اهمیت تغذیه سالم در دوران بارداری
غذای حلال و تربیت دینی
اصحاب پیامبر (ص) دور تا دور او نشسته بودند و حضرت نکات مهمی را درباره تربیت فرزندان به آنها آموزش میداد. تا اینکه در حین سخنانش فرمود:« فرزندان خود را در رحم مادرانشان تربیت کنید».
حاضران که از شنیدن حرف حضرت تعجب کرده بودند، پرسیدند:« چگونه فرزند به دنیا نیامده خود را تربیت کنیم؟»
پیامبر (ص) در پاسخ به آنها فرمود:« با خوراندن غذای حلال و پاک به مادرانشان».
خدا در آیه 51 سوره مبارکه مومنون در همین خصوص می فرماید:« یَا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّی بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ / ای پیامبران! از غذاهای پاکیزه و حلال تناول کنید و به نیکوکاری و اعمال صالح بپردازید که من به هر آنچه انجام می دهید آگاهم». از این آیه میتوان اهمیت استفاده از خوراکیهای حلال و دوری از تناول غذاهای حرام را درک کرد.
البته خوب است بدانیم که خوردن غذاهای پاک و حلال تنها به زمان بعد از تولد انسان مربوط نمیشود بلکه خوراکی هایی که مادر در دوران بارداری و شیردهی از آنها تغذیه می کند، نقش بسیار مهمی در تربیت دینی فرزند او دارند.
به همین دلیل است که پدر وظیفه دارد با فراهم کردن غذای حلال برای همسر و فرزند خود، علاوه بر تأمین نیازهای جسمی آنها غذای روحشان را هم تأمین کند تا زمینه برای رشد سالم و صحیح جسمی و معنوی فرزندش فراهم شود. به همین دلیل است که یک مسلمان برای داشتن نسلی مومن باید حتی الامکان از خوردن غذاهای حرام و شبهه ناک پرهیز کند.
بنابراین هر اندازه که غذاهای موجود بر سر سفره یک خانواده مسلمان ساده و کم باشد، حلال بودن آنها در ساخته شدن شخصیت فرزندان کفایت خواهد کرد چرا که غذاهای حلال زمینه رشد فضایل اخلاقی و صفات پسندیده را فراهم می کنند.
هر غذایی را نخورید:
مادر در طول دوران بارداری خود باید نکات مهمی را از نظر غذا خوردن در نظر داشته باشد تا مبادا خوراکی حرام وارد بدنش شده و فرزندش از آن تغذیه کند. یکی از موارد بسیار مهم در این خصوص آن است که مادر در زمان بارداری و شیردهی تا حد امکان به مال مشتبه که حرام یا حلال بودن آن مشخص نیست نزدیک نشود.
چه بسا آن خوراکی حرام باشد و او را وسوسه کند که کارهای ناروا انجام دهد. علاوه بر این پدر و مادر باید مراقب باشند تا بر سر هر سفره ای ننشینند و از هر غذایی نخورند. همسفره شدن با افراد نااهل که اهمیتی به رعایت مسائل دینی نمی دهند، امکان حرام خوردن را در فرد افزایش میدهد.
بنابراین مادر باردار باید مراقب باشد از کسی که نمی شناسد یا در حلال بودن مالش شک دارد لقمه ای نخورد. در همین خصوص یک از شاگردان حاج آقا مجتبی تهرانی از او پرسید که چه نکاتی باید در زمان تولد فرزند رعایت شود؟ او در پاسخ گفت:« به حلال بودن لقمه های مادر باردار بسیار توجه کنید. اگر نسبت به آن شک دارید خمس آن را بپردازید». از سوی دیگر خوب است مادر باردار و شیرده از خیراتی که به نام ائمه اطهار (ع) و به خصوص امام حسین (ع) داده می شود بخورد تا خیر و برکات موجود در آن به فرزندش برسد.
قابل توجه پدران:
امام صادق (ع) در کتاب «وسائل الشیعه» فرموده:« بعضی از روزی ها پوست را بر استخوان می خشکانند». این روایت به سختی و مشقت کسب روزی حلال اشاره دارد.
نکته مهم دیگر آن است که مادرانی که دوست دارند فرزندانی مؤمن داشته باشند، باید در زمان انتخاب همسر به دغدغه او برای کسب روزی حلال توجه داشته باشند و شخصی را برای همسری انتخاب کنند که از خانواده ای مؤمن بوده و از خوراک پاک پرورش پیدا کرده باشد. همچنین زن در دوران بارداری باید توجه داشته باشد که همسرش برای تهیه مایحتاج مورد نیاز او به سمت حرام یا مال شبهه ناک نزدیک نشود.
خوشبختی و بدبختی قبل از تولد:
روایتی است که در کتاب «بحارالانوار» نوشته شده. پیامبر اکرم (ص) در این خصوص فرموده:« خوشبخت کسی است که سعادت او در شکم مادرش پایه گذاری شده باشد». حضرت در حدیث دیگری فرموده:« بدبخت کسی است که اساس شقاوتش در بطن مادرش پایه گذاری شده باشد». طبق این روایت می توان نتیجه گرفت غذاهایی که انسان در دوران جنینی از مادر خود دریافت می کند و همچنین پایبندی مادر در رعایت حلال و حرام تا اندازه زیادی در رقم خوردن سعادت یا شقاوت کودک تأثیرگذار است.
نکته قابل توجه در این خصوص آن است که شیطان اصولاً لشکر خودش را از میان انسان هایی که نطفه ناپاک دارند و با غذای حرام پرورش پیدا کرده اند تشکیل می دهد. به همین دلیل است که وقتی انسانی لقمه حرام میخورد، دیگر نمی تواند به درستی حق را از باطل تشخیص دهد و حتی امکان دارد حق را به صورت باطل و باطل را در قالب حق درک کند. طبق همین روند بود که امام حسین (ع) در روز عاشورا خطاب به لشکریان یزید و عمرسعد که با ایجاد سر و صدا مانع از سخن گفتن او می شدند، یادآوری کرد که :« حرامی که در وجودتان فرو برده اید مانع از آن میشود که کلام حق را بشنوید و آن را درک کنید».
ماجرای عالم اصفهانی:
یکی از علمای دین در دوران حکومت صفویان امامت جماعت مسجد جامع شهر اصفهان را برعهده داشت. او در تمام دوران زندگی در خصوص کسب حلال و دوری از اموال حرام یا شبهه ناک دقت زیادی به خرج میداد؛ به خصوص زمانی که همسرش باردار بود یا کودکش را شیر می داد تا مبادا همسرش به خوراکی های حرام نزدیک شود.
او پسر خردسالی داشت که مانند بچه های دیگر بازیگوشی می کرد اما اتفاق نیفتاده بود که کسی را آزار دهد. تا اینکه یک روز وقتی شیخ در مسجد مشغول گفت و گو با مردم بود، مردی با چهره ناراحت در حالی که دست پسر خردسال او را در دست داشت وارد شد.
وقتی شیخ علت ناراحتی مرد را جویا شد، متوجه شد که پسرش در حین بازی مشک آب او را سوراخ کرده. شیخ که از این جریان بسیار ناراحت شده بود دست پسرش را گرفت و به خانه برد و ماجرا را برای همسرش تعریف کرد و گفت:« من برای کسب درآمد حلال دقت زیادی داشته ام، به احکام اسلامی عمل کرده ام و اجازه نداده ام مال حرام یا شبهه ناک بر سر سفره ما راه پیدا کند اما خطای امروز فرزندم نشان میدهد که یکی از ما دو نفر در استفاده از غذای حلال و دوری از حرام دقت نداشته ایم». همسرش با شنیدن این حرف ها به فکر فرو رفت و ماجرایی را به خاطر آورد و گفت:« من هم در رعایت حلال و حرام دقت زیادی داشته ام اما به خاطر دارم در دورانی که فرزندمان را باردار بودم، اناری را که از درخت همسایه به داخل حیاط آمده بوده دیدم. یک لحظه وسوسه شدم و بدون اجازه همسایه، سوزنی در داخل انار فرو کردم و کمی از طعم آن را چشیدم. امکان دارد خطای امروز فرزند ما از لغزش من نشأت گرفته باشد و خطای آن روز من در رفتار فرزند ما نمود پیدا کرده باشد».