دکتر حسن کرباسی آرانی متخصص اعصاب و روان (روانپزشک)
دکتر حسن کرباسی آرانی بورد تخصصی اعصاب و روان (روانپزشک) ومشکلات جنسی و مشاورهدکتر حسن کرباسی آرانی متخصص اعصاب و روان (روانپزشک)
دکتر حسن کرباسی آرانی بورد تخصصی اعصاب و روان (روانپزشک) ومشکلات جنسی و مشاورهبهداشت جنسی در دوران حاملگی
بهداشت جنسی در دوران حاملگی
دوره حاملگی یکی از دوره های مهم حیات زن است و بنا به گزارشهای عملی 30 تا 40 درصد زنان حامله، حاملگی پرخطر دارند و عمل جنسی نیز در این دوران بطور طبیعی وجود دارد و مشکل خاصی برای مادر ایجاد نمیکند مگر با موارد خطر همراه باشد و خونریزیی در دوران حاملگی یکی از این موارد است.
۱- آیا نزدیکی می تواند به جنین صدمه بزند و یا باعث سقط شود ؟
در یک حاملگی طبیعی و بدون خطر ، نزدیکی نمی تواند چنین خطری ایجاد کند .
جنین به خوبی توسط کیسه ی آب و ماهیچه های رحمی محافظت میشود. علاوه براین یک ترشح غلیظی در دهانه رحم وجود دارد و آنرا می بندد و از انتقال عفونت به داخل رحم جلوگیری می کند.
هر چند معمولاً به خانمهایی که سابقه ی سقط دارند توصیه می شود که نزدیکی کمتر داشته باشند. اما آماری که این نظریه را تایید نماید وجود ندارد. تقریباً ۴۰ % از اولین سقط ها را می توان به ناهنجاریهای ژنتیکی جنین مربوط کرد. نا رساییهای هورمونی و عفونتهای تناسلی نیز نقش مهمی در ایجاد سقط دارند . ولی نزدیکی، نقشی ندارد. اگر احیاناً پس از نزدیکی، سقط صورت گیرد، پدر و مادر احتمالاً خودشان راسر زنش می کنند ولی باید این را بدانند که در هر حال این سقط صورت می گرفت و ارتباطی یه نزدیکی آنها نداشته است.
شما ممکن است حرکات جنین را درحین مقاربت احساس کنید ولی این حرکات در تمام مواقع دیگر نیز وجود دارند، نگران نباشید، حرکات او نشان دهنده ناراحتی و یا خطر برای او نمی باشد .
۲- آیا مقاربت می تواند باعث زایمان زودرس شود ؟
در صورتی که خانمی سابقه ی زایمان زودرس دارد ، توصیه می شود که در صورتی که نزدیکی انجام می شود سعی کند به اوج لذت جنسی ( اُرگاسم ) نرسد.
در زنانی که خطر سقط دارند، مایع منی که حاوی ماده ای به نام پروستاگلاندین است نباید در واژن ریخته شود زیرا انقباضات رحمی را تشدید می نماید.
البته در کسانی که سابقه ی زایمان زودرس ندارند، این مسائل نقشی ندارند. با این حال توصیه می شود در یکی دوماه آخر دقت بیشتری در این مسائل صورت گیرد.
۳- آیا حاملگی در تمایلات جنسی زن تأ ثیری دارد؟
از نظر روحی، نگرانی راجع به حاملگی و بچه و احساس این که اندام ازفرم عادی خارج شده می توانداز میزان تمایلات جنسی زن بکاهد.
سه ماهه اول: به علت تهوع و استفراغ میل جنسی کم میشود.
سه ماهه دوم: به علت افزایش جریان خون میل جنسی زیاد میشود.
سه ماهه سوم: به علت بزرگی جنین و شکم میل جنسی کم میشود.
۴- تمایلات جنسی مرد در دوران بار داری زن چگونه است ؟
معمولاً در مرد تمایلات جنسی در زمان حاملگی تغییری نمی کند، مگر بیش از حد نگران سلامت مادر و جنین باشد.
۵- آیا نحوه ی مقاربت در حاملگی باید تغییر کند ؟
با پیشرفت حاملگی قاعدتاً وضعیت عادی مقاربت برایتان مشکل تر می شود و علاوه بر این با بزرگ شدن رحم و جنین، خوابیدن مادر به پشت برای جنین خطرناک می شود بنابراین توصیه می شود که نزدیکی به صورت خوابیدن به پهلوی چپ و یا زن بر روی مرد صورت گیرد.
نکته مهم دیگر در مقاربت اینست که حتماً باید با ملایمت انجام شود و همچنین نوک پستان مادر تحریک نشود چرا که تحریک نوک پستان زن باردار (چه دست زدن و چه مکیدن) می تواند باعث ترشح نوعی هورمون بنام اکسی توسین شود که می تواند باعث انقباضات زایمانی شود.
البته باید توجه کرد که هدف از مقاربت فقط ارضای میل جنسی نیست بلکه می توان تنها با آغوش گرفتن یکدیگر ابراز عشق نمود.
۶- آیا اثرات حاملگی بر مقاربت پس از زایمان هم وجود دارد؟
نمی توان کتمان کرد که پس از زایمان تغییرات وا ضحی در بدن زن ایجاد می شود از جمله پستانها شل تر از سابق هستند، خطوط روی شکم و سینه و افزایش وزن نیز وجود دارد.
واژن (مهبل) که همان مجرای مقاربت نیز هست به سفتی سابق نیست و اینها همگی باعث می شوند که لذت نزدیکی مانند قبل از بارداری نباشد (برای جلوگیری از شلی واژن بعد از زایمان بهتر است روزانه چندین مرتبه این ورزش را انجام دهید : ماهیچه های واژنتان را سفت کنید و سپس به تدریج شل نمایید.)
البته این تغییرات به مرور عادی می شوند وهر دوی شما به این مسائل عادت می کنید.بیشتر پزشکان توصیه می کنند که تا پایان دوره ی نفاسی (6-3 هفته پس از زایمان) نزدیکی صورت نگیرد و قاعدتاً چون تااین دوره مقداری خونریزی و یا لکه بینی وجود دارد، هم از نظر بهداشتی و هم از نظر شرعی نیز مقاربت مسأله دارد .
تا وقتی که خونریزی وجود دارد نشان دهنده ی اینست که دهانه ی رحم هنوز مقداری باز است و برای جلوگیری از عفونت بهتر است نزدیکی صورت نگیرد. حداقل زمان برای دوری از مقاربت تا وقتیست که بخیه ها جوش نخورده اند.
پس از ترمیم بخیه ها و رفع لکه بینی، نزدیکی بلامانع است. باید در اینجا یاد آوری کرد که دراین زمان (دوره ی نفاسی) بهترین زمان برای تصمیم جهت روش جلو گیری از بارداری می باشد، آن را فراموش نکنید.انجام ورزشهای کِگِل بطور مرتب در دوران بارداری و پس از آن کمک شایانی به آسان تر نمودن عمل وضع حمل میکند همچنین با سفت کردن عضلات واژن دربالابردن لذت جنسی در هنگام عمل دخول، بند آمدن خونریزی، داشتن نزدیکی بدون درد پس از زایمان موثر است.
آیا اگر در وان آب داغ و یا در زیر دوش آب داغ نزدیکی باشد، به دلیل گرمای آب اسپرمها کشته میشوند و احتمال حاملگی وجود ندارد؟ خیر، نزدیکی کردن در وان حمام، زیر دوش، در استخر، هم میتواند منجر به حاملگی شود و هم انتقال یافتن امراض مقاربتی.دستگاه تناسلیِ خارجیِ مردان از یک آلت و کیسهی بیضهها (حاوی دو بیضه) تشکیل شده است. کار کیسه مذکور این است که بیضهها را در دمایی برابر با ۵ درجه خنک تر از دمای بدن نگاه دارد(5/32 درجه). عمل اسپرمسازی نسبت به تغییرات دما بسیار حساس است. در هوای گرم ماهچه های کیسهی بیضهها شل میشود و در نتیجه بیضهها از بدن دورتر میشوند و حرارت آنها پایینتر میآید. برعکس در هوای سرد، این ماهیچهها منقبض میشوند و بیضهها اختلاف ۵ درجهای خود را حفظ میکنند. البته نشستن در آب داغ در عملِ معمول اسپرمسازی اختلال ایجاد میکند اما برای جلوگیری از بارداری کافی نیست. برای مردانی که دچار اختلالات باروری هستند توصیه میشود که از نشستن در آب داغ، گرفتن سونا و اعمال مشابه خودداری کنند.
معمولاً در استخر و وان برای جلوگیری از عفونت زنانه باید از کاندوم استفاده شود.
7-آیا ممکن است اُرگاسم باعث وضع حمل زودرس شود؟ خیر
8-داشتن مقاربت دهانی یا مقعدی خطری دارد یا خیر؟
مقاربت دهانی در دوران بارداری بلامانع است، اما با رعایت احتیاط لازم. مثلا از دمیدن هوا به داخل واژن باید خودداری کرد زیرا در موارد نادر سبب انسداد رگ های خونی می شود. و این می تواند سلامت نوزاد را به خطر اندازد.
ضمناً حاملگی برای ایجاد هموروئید و شقاق در زنان زمان مناسبی است. بنابراین مقاربت مقعدی در دوران بارداری توصیه نمی شود و بعلاوه احتمال انتقال باکتری ها ی عفونی از رکتوم به واژن افزایش می یابد. از نظر شرعی نزدیکی در دُبر در هر شرایطی جایز نیست.
9- آیا مرد باید از کاندوم استفاده کند؟
قرار گرفتن در معرض بیماری هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل میشود، سلامت نوزاد را به خطر می اندازد را بالا میبرد. پس برای اطمینان بهتر است همیشه از کاندوم استفاده کنید.
اگر مردی در زمان حاملگی همسرش ارتباط جنسی با زنی غیر از زن خود چه به صورت شرعی یا غیرشرعی ارتباط جنسی دارد نیز باید برای ارتباط با همسر خود از کاندوم به مدت 3 ماه استفاده کند، و بعد آزمایش ایدز و ویروسHPV انجام شود. زن هم در صورتی که خدای ناکرده ارتباط با فرد دیگری دارد، طرف مقابل باید از کاندوم استفاده کند. گرچه بیماریهای هرپس جنسی با کاندوم هم 70% قابل سرایت است و مقدمه سرطان واژن است.
باید از کاندوم استفاده کند. بهتر است همیشه در ارتباط های جنسی متعدد کاندوم را همراه داشته باشید.
10- برخی خانمها تصور میکنند بعد از زایمان طبیعی ممکن است نتوانند مثل قبل رابطه زناشویی برقرار کنند. آیا چنین تصوری درست است؟
یکی از تغییرات فیزیولوژیک که در طول بارداری اتفاق می‌افتد هیپرتروفی یا افزایش حجم دستگاه تناسلی است؛ یعنی یک مقداری بافت بزرگ‌تر و متورم‌تر میشود. خود کانال زایمانی نیز بازتر میشود. رحمی که قبلا 100 گرم بوده حالا میشود 1000 گرم. بعد از زایمان، تمام این تغییرات طی 6 هفته بر می‌گردد به حالت عادی. پس تغییرات چندانی برای اندام جنسی برای طولانی مدت اتفاق نمی‌افتد.
11-چه زمانی بعد از زایمان باید ورزش شروع گردد؟
3 هفته بعد از زایمان برای برگشتن شکم به حالت اولیه، تمرین عضلات کف لگن باید شروع گردد که می توانند عضلات کف لگن را با 10 ثانیه منقبض کرده و بعد شل کنند تا تقویت گردد(معمولاً روزانه چندین بار هر بار 5 دقیقه این کار را میکنند). برای خانم هایی که دیر به انزال می رسند نیز مؤثر است.
12-رابطه جنسی بعد از زایمان از چه زمانی باید شروع و از چه زمانی برای جلوگیری از حاملگی باید پیشگیری کرد؟
3 هفته بعد از زایمان می توان نزدیکی کرد و 40 روز بعد زایمان باید روش پیشگیری را شروع کرد حتی اگر مادر شیر بدهد. مگر از قرصهای ضد حاملگی مخصوص شیردهی استفاده کنند.
اینک به طور اختصار به بایدها و نبایدهای فعالیت جنسی در دوران حاملگی پرداخته میشود:
بطور کلی شرایطی که انجام فعالیت جنسی در بارداری را محدود میکنند عبارتند از:
1- سابقه سقط
2- سابقه زایمان زودرس
3- انقباض رحم و خونریزی از رحم
4- سابقه زایمانهای زیاد
5- نارسایی گردن رحم
6- سابقه فشارخون افزایش یافته در اثرحاملگی
7-دیابت
8- پارگی زودرس پرده های دور جنین
9-چهارهفته آخر بارداری
چند نکته آموزشی در مورد فعالیت جنسی در بارداری:
1- با معده خالی و زمان خستگی جسمانی از فعالیت جنسی بپرهیزیم.
2- در سه ماهه اول حاملگی حساسیت سینه ها شایع است.بنابراین از همسرتان بخواهید تحریک سینه ها را به حداقل برساند.
3- از وضعیتهای مناسب استفاده کنید:1)خوابیدن زن به پهلو2)خوابیدن روی پهلو و رودر روی یکدیگر3 ) زن بالا و چهره به چهره مرد.
وضعیت نامناسب در حاملگی: رابطه جنسی به حالت سجده نامناسب و خطرناک است.
4- وضعیتی را انتخاب نمایید که حین انجام این کار کمترین فشار را به شما وارد می آورد.
5- بعلت افزایش ترشحات واژن مراقب بهداشت خود باشید.
6- ناحیه تناسلی را باآب گرم شستشو داده از مصرف صابونهای عطردارخودداری نمایید.
7- بعد از ارگاسم، ماساژ کمر میتواند کمی از ناراحتی شما بکاهد.
8- افزایش یا کاهش میل جنسی در بارداری طبیعی است.
در حاملگی ، ارتباط جنسی سبب دوستی بیشتر میشود.
تعداد زیادی از خانم ها حس میکنند دیگر به عنوان یک زن برای همسر خود جذاب نیستند. برای برگرداندن میل جنسی خانمها اولین و مهمترین نکته این است که آنها را مجبور به برقراری ارتباط جنسی نکنند که نتیجه عکس دارد. دوم اینکه اگر مرد نزدیکی نمی کند تماس فیزیکی را قطع نکند. نوازش و بوسیدن سبب تحریک و ترشح هورمون ها از مغز و در نهایت موجب افزایش میل جنسی بانوان می گردد.
با ورود نوزاد به زندگی زوج ها، معمولا رابطه زوجها از حالت دوطرفه بین همسران به حالت رابطه قوی بین مادر و فرزند در میاید و یا اینکه به حالت رابطه مثلثی در میاید که بچه در راس و پدرو مادر در خدمت این نوزاد تازه متولد شده هستند. در هر دو حالت رابطه زوج ها شدیدا تحت شعاع قرار میگیرد. مشارکت در کارهای بچه و خانه راه حل ساده ای برای احیا کردن رابطه زوج ها است. و اینکه آقایان در نظر داشته باشند که مادرنوزاد چند هفته باید استراحت نماید.
اکثراً مادرها آنقدر خسته می شوند که حتی اگر میل جنسی هم داشته باشند رمق ندارند که به نزدیکی با شریک جنسی شان بپردازند. در این شرایط آقایان می تواند احساس طرد شدگی کنند و خود را کنار و کنار تر بکشند تا مسئله ریشه دار شود و یا اینکه با همدلی کردن با همسر خود نهایتاً با موفقیت از این مرحله بگذرند.
نیمۀ اول سال 1393؛ تدوین: دکتر حسن کرباسی
بهداشت جنسی در دوران حاملگی(6)
این پمفلت مخصوص خانواده هائی است که در زمان حاملگی به سر می برند، انتشار آن بطور عام غیرشرعی و ممنوع است
(شماره75)
پیشرو در فرهنگ پزشکی، اسلامی
کلینیک دکتر کرباسی
متخصص اعصاب و روان
مشکلات جنسی، اعتیاد
چهارراه/جنب بازار علی/پاساژ ولیعصر(عج)
طبقه فوقانی واحد 2
تلفن: 4464242 ـ 4456164-0361
همراه: 09131622363
