عصبانیت و پرخوری

عصبانیت و پرخوری

آیا تند تند غذا خوردن انسان را چاق میکند؟

صددرصد. براساس نتیجه پژوهش‌های جدید، ثابت شده که مسائل رفتاری و شیوه زندگی افراد باعث ایجاد حداقل 60-50 درصد از علت‌های چاقی در آنهاست.

انسانهائی که چاق می شوند سبک زندگی آنها اشکال دارد. برای غذا خوردن زمانی را در نظر نگرفته اند، شاید هم فکر میکنند که اگر سریع غذا بخورند زمان بیشتری را برای کار دارند. و بعضی ها هم تخلیه های هیجانی را با خوردن خنثی میکنند و بعضی دیگر به علت مشغلۀ زیاد از غذاهای آماده مانند فست فود و ساندویچ ها استفاده میکنند.

با عجله غذا خوردن چگونه سبب چاقی میشود؟

فرآیند سیری در حدود 20-15 دقیقه طول میکشد حال اگر غذاهای باانرژی مانند شیرینی یا غذای پرکالری آماده مصرف شود،  بدن در عرض 20 دقیقه 3000 کالری دریافت میکند. هر چه غذا نرم تر باشد مانند راحت الحلقوم لذت آن هم بیشتر است و باعث میشود فرآیند سیری دیرتر در بدنش اتفاق بیفتد. با خوردن هیجان فروکش میکند اما به چه قیمتی؟ هر چه غذا مشکل الهضم باشد کمتر وارد معده میشود.

اگر عصبانی هستیم غذا نخوریم؟

بله.  ولی میتوان از آب استفاده کرد زیرا بدون کالری است.

چگونه در زمان خشم تند تند غذا نخوریم؟

اگر بتوانیم خشم را مدیریت کنیم سوی غذا نمی رویم. هیچ عادتی یک شبه ایجاد و یک شبه درمان نمیشود. آب بخورید و اگر میخواهید غذا بخورید بنشینید و آرام غذا بخورید. به سراغ غذاهای راحت الحلقوم و شیرینی نروید. نفس عمیق بکشید و پیاده روی کنید.

توصیه میشود که بیماران در زمان خشم از هویج، سیب و آب استفاده کنند و آهسته بجوند تا روند سیری که در هیپوتالاموس مغز است برطرف شود.

موقع پرخاشگری بعضی ها عادت دارند که سراغ کیک یا شکلات یا آدامس روند این روش غلط است.

پس تکلیف این افراد چیست؟

تدبیر و حفظ آرامش- قدم زدن- ترک کردن محیط و استفاده از خوراکی های سفت و جویدنی مانند هویج، سیب. اگر سیب کال باشد بهتر است زیرا نیاز به حس خوردن نیز ارضاء میشود  و کالری کمتری وارد بدن می گردد.

چرا بعضی‌ها زود سیر می‌شوند، بعضی‌ها دیر؟

سیری و گرسنگی را باید یک احساس احشایی دانست. وقتی یک پرس چلوکباب سلطانی نوش جان کرده‌اید، برای اینکه به دوستتان بگویید سیر شده‌ام، ناخودآگاه دست خود را آرام روی شکمتان می‌کشید و احساس سیری خود را ابراز می‌کنید...

احساس گرسنگی نیز تقریباً به همین صورت نشان داده می‌شود؛ احساس دل ضعفه یا قار و قور شکم!و البته بعضی‌ها که شوخ طبع‌ترند، می‌گویند زودتر غذا رو بیار که روده بزرگه روده کوچیکه‌ام رو قورت داد! سوال اینجاست که این احساس چگونه در ما ایجاد می‌شود؟

در مغز ما ناحیه‌ای به نام «سینگولا» وجود دارد. این ناحیه بخشی از کورتکس یا همان سلول‌های خاکستری را تشکیل می‌دهد. سینگولا همان جایی است که تمام احساس‌های احشایی در آن تجربه می‌شوند. شکم درد، قولنج‌های صفراوی، نفخ شکم، دل‌پیچه، ترش‌کردن معده، دردهای خنجری معده، دل مالش و حتی احساس اضطراب و دلشوره از احساس‌هایی هستند که در این بخش مغز پردازش می‌شوند. البته اغلب این احساسات چندان خوشایند نیستند و احساس سیری را باید یک استثناء دانست چون بدن ما اغلب وقتی در وضعیت خوبی قرار می‌گیرد، هیچ حسی ندارد. مثلا وقتی تنفس خود را حس نمی‌کنید، یعنی تنفس بدون مشکل در حال انجام است.

مشکل همیشگی

احساس گرسنگی را باید مهم‌ترین عامل آغازگر خوردن دانست زیرا هیچ‌کس را نمی‌توان پیدا کرد که صرفا به‌دلیل تامین مواد موردنیاز بدنش غذا بخورد؛ همه برای رفع گرسنگی غذا می‌خورند. این احساس در اغلب موارد با احساس سیری، دو سر طیفی را تشکیل می‌دهند و به خوبی میزان غذا خوردن فرد را کنترل می‌کنند اما گاهی به دلایلی بخش سینگولای مغز کار خود را خوب انجام نمی‌دهد و فرد باوجود خوردن غذای زیاد، همچنان احساس گرسنگی می‌کند. یکی از دلایل اصلی این مشکل، گمراه کردن سینگولاست.

مغز صرفاً از گلوکز استفاده میکند و باکمبود آن چراغ خطر مغز با اشتهای کاذب آغاز میشود. هر غذائی که نمایه گلیسمی بالائی دارد این امر را بدتر میکند. غذا با نماد گلیسمی بالا یعنی غذاهائی که قند فراوان دارند مانند شیرینی، کیک، شربت، خربزه هستند و غذاهائی مانند سیب، نان سنگک و...            نمایه گلیسمی پائین و در نتیجه قند کمتری دارند که باید از این نوع غذاها استفاده شود تا تحریک هیپوتالاموس مغز کمتر شود.

داروهای سیرکننده و از بین برنده اشتها نیز خوب نیست زیرا ممکن است بیمار به آن اعتیاد پیدا کند.

آیا می دانید که شیرینی نیز اعتیاد می آورد؟  و چرا بعضیها موقع ایستادن و حرکت غذا می خورند که اینها عادتهای غلطی هست. بعضی ها زمان حرف زدن ، پای تلویزیون، موقع رانندگی، موقع صحبت با گوشی و موبایل غذا میخورند. این روش بسیار غلط است و ضمناً عدم موازین اخلاقی است. انسان باشخصیت حتی در منزل نیز ایستاده به خوردن و آشامیدن نمیپردازد. باید نشست و آرام غذا خورد و بانام خدا غذا را با آب شروع کرد.

بعضی از خانم ها می پرسند ما زمان عصبانیت بیشتر پرخوری میکنیم، این افراد می توانند با مراجعه به روانپزشک از کپسولهای فلوگزیتین یا سرترالین استفاده کنند.

راه‌حل دائمی

پرسش اصلی اینجاست که چگونه می‌توان سینگولا را به گونه‌ای تحریک کرد که زودتر احساس سیری کنیم؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت سینگولا فقط با خوردن غذا تحریک نمی‌شود بلکه تمام مراحل صفر تا صد غذا، آن را تحریک می‌کند. به افرادی که دوست دارند زودتر سیر شوند، توصیه می‌‌شود حتما خودشان آشپزی کنند. حتی اگر فرصت دارند خودشان مواد موردنیاز تهیه غذا را از بازار بخرند و آماده کنند. چیدمان سفره و تزیینات غذا نیز به تحریک بیشتر سینگولا کمک می‌کند. همان‌طور که از زمانی که متوجه می‌شوید برنامه سفر هفته آینده‌تان جور شده است، از سفر لذت می‌برید زیرا لذت بردن از سفر، فقط به رسیدن به مقصد محدود نمی‌شود بلکه از همان لحظه تصمیم گرفتن آغاز شده است. لذت بردن از غذا نیز از زمانی آغاز می‌شود که سبد خریدتان را برمی‌دارید و به فروشگاه می‌روید. حتما افراد زیادی را می‌شناسید که هیچ‌گاه احساس سیری نمی‌کنند چون آنها اغلب اهل رستوران و غذاهای آماده هستند و سینگولای مغزشان فقط سر سفره است که فرصت می‌کند تحریک شود و البته این زمان خیلی برای تحریک شدن کوتاه است.

نیمۀ اول سال 1393؛ تدوین: دکتر حسن کرباسی

عصبانیت و پرخوری(9)

(شماره 87)

این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.

کلینیک دکتر کرباسی

متخصص اعصاب و روان

مشکلات جنسی     اعتیاد

چهارراه -جنب بازار علی- پاساژ ولیعصر (عج)

4 الی 10 شب

تلفن: [phone]

همراه: [phone]