نفخ و چاقی
نفخ کردن، یکی از شایعترین مشکلاتی است که بعد از صرف غذا سراغ خیلی از افراد میآید. معمولا نفخ با ورم کردن شکم یا معده همراه است و احساس پری به افراد میدهد. رعایت نکردن اصول صحیح غذا خوردن و مصرف خوراکیهای نفاخ از شایعترین دلایل ابتلا به نفخ است...
زمانی که حجم مایعات بدن افزایش یابد یا به عبارت سادهتر، حجم بالایی از مایعات در بدن حبس شوند یا به هر دلیلی، تولید گاز معده بیشتر بشود، امکان ابتلا به نفخ هم بیشتر خواهد شد. اینک، شما را با خوراکیهای نفاخ و عادتهای غذاییای که باعث نفخ میشوند، آشنا میکنیم و در انتها هم راهی برای رهایی یا به حداقل رساندن آن به شما نشان میدهیم.
ریشههای نفخ
۱- غذاهای سرخکردنی
هضم و جذب غذاهای چرب و سرخکرده در دستگاه گوارش آرام انجام میشود و همین امر باعث افزایش احساس سنگینی سر دل و ابتلا به نفخ پس از خوردن سرخکردنیهای مختلف میشود. این در حالی است که مصرف چربیها و روغنهای خوب مانند روغن زیتون، مغزها و دانهها باعث ایجاد نفخ نمیشود.
2- خوراکیهای گازدار
ماهیت برخی خوراکیها بهگونهای است که مصرفشان باعث افزایش تولید گاز در معده و ابتلا به نفخهای شدید و آزاردهنده میشود. به همین دلیل هم نام آنها را خوراکیهای گازدار گذاشتهاند بنابراین اگر از نفخ مکرر رنج میبرید، بهتر است حبوبات، کلم، نخودفرنگی، فلفلدلمهای، بادمجان، بروکلی، مارچوبه، کاهو، پیاز خام و مرکبات را در برنامه غذاییتان محدود کنید.
3-میوههای نارس
میوههای کال و نارس حاوی مقدار بیشتری فیبر خوراکی هستند و مصرف بیش از اندازه آنها میتواند باعث ابتلا به نفخ و دلدردهای شدید بشود بنابراین اگر زیاد نفخ میکنید، فقط میوههای رسیده را میل کنید.
4-حرف زدن
برخی عادتهای غذایی اشتباه هم امکان ابتلا به نفخ را افزایش میدهند. مثلاً حرف زدن حین غذا خوردن، تندتند غذا خوردن. یادتان باشد این عادتهای غذایی میتوانند شانس ابتلا به نفخ را افزایش دهند.
5-نمک
مصرف بیش از اندازه نمک، مستقیم و غیرمستقیم، میتواند باعث ابتلا به نفخ بشود. یعنی گنجاندن بیش از حد غذاهای فرآوریشده و حاضری در رژیم غذایی روزانه، دفعات ابتلا به نفخ شکم را افزایش میدهد زیرا سدیم موجود در نمک، آب بدن را به خود جذب و حس تشنگی کاذب ایجاد میکند. به این ترتیب، پس از مصرف یک ماده غذایی شور یا خوشنمک، تا میتوانید آب میخورید. با افزایش حجم مایعات بدن هم مبتلا به نفخ و دلدرد میشوید؛ بدون آنکه حس تشنگیتان هم بهخوبی برطرف شده باشد.
6-قند
مصرف کربوهیدراتها (قندها) برای کسب انرژی لازم است اما گلیکوژن که نوعی کربوهیدرات است، میتواند در عضلات بدن ذخیره شود. ذخیره هریک گرم گلیکوژن با احتباس 3 گرم آب در بدن همراه است. پس اگر فعالیت بدنی شدیدی نداشته باشید و کربوهیدراتهای زیادی هم مصرف کنید، امکان ذخیره و احتباس گلیکوژن و آب در بدنتان بالا میرود و به احتمال بیشتری از نفخهای مکرر شکمی رنج خواهید برد.
7-سبزیهای خام
سیستم گوارشی و توانایی هضم و جذب موادغذایی در افراد مختلف، متفاوت است. شاید دستگاه گوارش شما به راحتی یک هویج خام را بپذیرد اما دوستتان با خوردن نصف هویج خام دچار نفخ و دلدرد بشود بنابراین برای پیشگیری از ابتلا به نفخ، باید بدنتان را بهخوبی بشناسید. اگر با خوردن میوهها، سبزیها و صیفیهای خام دچار نفخ میشوید، آنها را پیش از مصرف کمی بخارپز کنید یا به شکل کمپوت درآورید و مصرف کنید. البته برای کمپوت کردن، لازم نیست حتما به آنها شکر بیفزایید.
8- نوشابه های گازدار
نوشیدن نوشابه های گازدار باعث نفخ می شوند، بنابراین برای رهائی از نفخ شکم هر نوع نوشابه گازدار و شیرین را کنار بگذارید.
9-آدامس
جویدن آدامس باعث بلع ناخواسته مقداری هوا میشود که امکان ابتلا به نفخ را افزایش میدهد. اگر مدام نفخ میکنید، از خیر جویدن آدامس بگذرید.
توصیه های کلیدی:
1- شروع غذا را با نام خدا آغاز کنید.
2- آهسته و نشسته غذا بخورید تا حجم کمتری هوا وارد معده تان شود.
3- موقع استرس تا حدامکان از خوردن غذا خودداری کنید.
4- موقع غذا خوردن صحبت نکنید.
5- غذا را خوب بجوید.
6- از نوشیدن نوشیدنی های گازدار همراه غذا خودداری کنید.
7- لبنیات بدون لاکتوز مصرف کنید.
8- زیره سیاه، گشنیز و نعناع را تازه یا به شکل چاشنی در غذای مصرفی تان بریزید چون این گیاهان میتوانند تحریک روده و تولید گاز را کمتر کنند.
9- اگر خوراکی های نفاخی مانند حبوبات، گوشت قرمز، ماست یا کاهو سر میز غذایتان قرار دارد، حتماً یک نوشیدنی ضد نفخ مانند شربت نعناع یا بادرنجوبه را به عنوان نوشیدنی در کنار غذایتان داشته باشید.
10- از مصرف نمک زیاد و غذاهای شور خودداری کنید.
11- از نوشیدن آب همراه با غذا خودداری کنید مگر افراد سالخورده و بیماران پارکینسون که میتوانند همراه غذا آب مصرف کنند، زیرا ممکن است غذای جامد موجب خفگی آنها شود.
1- شروع غذا را با نام خدا آغاز کنید. 2- آهسته و نشسته غذا بخورید تا حجم کمتری هوا وارد معده تان شود. 3- موقع استرس تا حدامکان از خوردن غذا خودداری کنید. 4- موقع غذا خوردن صحبت نکنید. 5- غذا را خوب بجوید. 6- از نوشیدن نوشیدنی های گازدار همراه غذا خودداری کنید. 7- لبنیات بدون لاکتوز مصرف کنید. 8- زیره سیاه، گشنیز و نعناع را تازه یا به شکل چاشنی در غذای مصرفی تان بریزید چون این گیاهان میتوانند تحریک روده و تولید گاز را کمتر کنند. 9- اگر خوراکی های نفاخی مانند حبوبات، گوشت قرمز، ماست یا کاهو سر میز غذایتان قرار دارد، حتماً یک نوشیدنی ضد نفخ مانند شربت نعناع یا بادرنجوبه را به عنوان نوشیدنی در کنار غذایتان داشته باشید. 10- از مصرف نمک زیاد و غذاهای شور خودداری کنید. 11- از نوشیدن آب همراه با غذا خودداری کنید مگر افراد سالخورده و بیماران پارکینسون که میتوانند همراه غذا آب مصرف کنند، زیرا ممکن است غذای جامد موجب خفگی آنها شود
نفخ و چاقی
مؤلف: دکتر حسن کرباسی آرانی، نیمه اول سال 1393
مبارزه با چاقی قسمت (8)
(شماره118)
این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.
پیشرو در فرهنگ پزشکی و اسلامی
کلینیک دکتر کرباسی
متخصص اعصاب و روان
مشکلات جنسی، اعتیاد
چهارراه/جنب بازار علی/پاساژ ولیعصر(عج)
<!--[endif]-->
طبقه فوقانی واحد 2