تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس

تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس

کسی که می خواهد یک کوه را جا به جا کند، ابتدا از برداشتن سنگ ریزه ها شروع می کند، سنگ ریزه اول را که برداشت، احساس خودارزشمندی خواهد کرد. با برداشتن بقیه سنگ ریزه ها این احساس در او قوی تر شده، احساس توانا بودن و اعتماد به نفس در او شکل می گیرد؛ این احساس که من توانا هستم و هر کاری که به من سپرده شده را انجام خواهم داد. به این ترتیب، نوعی خودگویی مثبت در فرد شکل می گیرد. سپردن تکالیف به افراد، تمرینی است برای ایجاد خودگویی مثبت، سازنده و پیش برنده در آنها.

روابط خانوادگی در شکل گیری اعتماد به نفس نقش مؤثر دارد؛ زمانی که در فضای خانواده تهدید، سرزنش، تنبیه و مقایسه وجود داشته باشد،            اعتماد به نفس دچار مرگ حتمی خواهد شد اما زمانی که متناسب با رشد فرزند، تکالیفی به او داده شود، او احساس خودارزشمندی خواهد کرد که این یکی از مهم ترین فاکتورهای اعتماد به نفس محسوب میشود.

اگر فرزند تنبیه شود در روابط اجتماعی، کاری و عاطفی ناموفق خواهد بود؛ در این سیر، رابطه فرد با خودش هم آسیب می بیند چراکه ریشه روابط اجتماعی به طور کلی، رابطه انسان با خودش است.

زمانی که فرد به خودش بی احترامی می کند، به دیگران هم اجازه می دهد که به او بی احترامی کنند؛ در اثر نداشتن اعتماد به نفس، فرد قابلیت ها و توانمندی های خود را باور ندارد و حریم خصوصی خود را رعایت نمی کند. رعایت نکردن حریم خصوصی فرد از سوی خود او این پیغام را به دیگران می دهد که به حریم خصوصی من تجاوز کنید.

اعتماد به نفس کاذب

اعتماد به نفس در دو حیطه تعریف می شود؛ یکی فردی و شخصی و دیگری اجتماعی.

درواقع، من او فاقد اعتماد به نفس است. تعداد دوستان واقعی این افراد از تعداد انگشتان یک دست کمتر است و در نگهداری شغل و روابط کاری شان با مشکل برخورد می کنند.

افرادی که در فضای تربیتی و روانی خانواده همواره با دیگران مقایسه شده اند، ممکن است دچار       اعتماد به نفسی کاذب شوند. آنها همواره می خواهند خود را به الگویی نزدیک کنند که دیگران برایشان میسازند و آن چیزی باشند که دیگران می خواهند.     او معتقد است؛ هر فردی شخصیت منحصر به فرد خود را دارد، اما به این دلیل که شخصیتی که فرد از سوی مقایسه گر با او مقایسه شده از مقبولیت بیشتری برخوردار است، او تلاش می کند به اعتماد به نفسی از نوع کاذب متوسل شود، بچه هائی که اعتماد به نفس ندارند پشت چادر مادرهایشان پنهان می شوند و چون بزرگ شود دیگر نمی تواند پشت چادر مادرش قایم شود، مادرش نیست. خودش هم می داند که اعتماد به نفس ندارد.

ره آوردهای عزت نفس

روان شناسان می گویند، اعتماد به نفس و عزت نفس، تفاوت های بسیاری با یکدیگر دارند؛ اعتماد به نفس، جنبه اجتماعی دارد و در ارتباط با جامعه خود را نشان می دهد اما عزت نفس به خود شخص و منِ او مربوط می شود.

قدرت، ره آورد عزت نفس واقعی من است، قدرت، تولید مهربانی و همدلی می کند. رابطه با فرد قدرتمند باعث رشد و تقویت من فرد دوم می شود.

  انسان قوی، مغرور است، اما خودخواه و خودشیفته نیست. غرور یک احساس رشدیافته ناشی از درک واقعی خویشتن و دوست داشتن و احترام گذاشتن به ویژگیهای واقعی خود است. چنین انسانی نیاز ندارد برای دریافت قدرت، دیگری را به زیر سلطه بکشاند.

 خود نیز سلطه کسی را نمی پذیرد، زیرا به علت امنیت ناشی از عزت نفس من خویش به گرفتن چنین      امنیت کاذبی نیاز ندارد. در چنین انسانی من ایده آل خودشیفته و کاملاً دیکتاتور وجود ندارد. خودخواهی و خودشیفتگی به معنای تحسین خویش و در نتیجه برداشت های غیرواقعی از خویشتن در بستر یک       من بادکرده و ایده آلیزه شده است. همچنین واکنشی جبرانی است به احساس حقارت، ناامنی و              عدم عزت نفس.

انسانهای دارای اعتماد به نفس طبیعی دست به رفتارهای ضداجتماعی نمی زنند، اعتیاد پیدا نمی کنند و پیوسته برای پیشرفت در امور مادی و معنوی زندگی تلاش می کنند.

بنابراین انسانهای دارای عزت نفس و اعتماد به نفس نه ظلم می کنند و نه اجازه می دهند دیگران به آنها ظلم کنند. در برابر بی عدالتی و تبعیض اعتراض می کنند.

مؤلف: دکتر حسن کرباسی آرانی، نیمه اول سال 1393

تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس شماره (2)

 (شماره 119)

این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.

کلینیک    دکتر   کرباسی

متخصص  اعصاب و روان

مشکلات جنسی  ،اعتیاد،مشاوره

چهارراه -جنب بازار علی- پاساژ ولیعصر (عج)

4 الی 10 شب

تلفن: [phone]

همراه: [phone]