نفخ و چاقی
نفخ کردن، یکی از شایعترین مشکلاتی است که بعد از صرف غذا سراغ خیلی از افراد میآید. معمولا نفخ با ورم کردن شکم یا معده همراه است و احساس پری به افراد میدهد. رعایت نکردن اصول صحیح غذا خوردن و مصرف خوراکیهای نفاخ از شایعترین دلایل ابتلا به نفخ است...
زمانی که حجم مایعات بدن افزایش یابد یا به عبارت سادهتر، حجم بالایی از مایعات در بدن حبس شوند یا به هر دلیلی، تولید گاز معده بیشتر بشود، امکان ابتلا به نفخ هم بیشتر خواهد شد. اینک، شما را با خوراکیهای نفاخ و عادتهای غذاییای که باعث نفخ میشوند، آشنا میکنیم و در انتها هم راهی برای رهایی یا به حداقل رساندن آن به شما نشان میدهیم.
ریشههای نفخ
۱- غذاهای سرخکردنی
هضم و جذب غذاهای چرب و سرخکرده در دستگاه گوارش آرام انجام میشود و همین امر باعث افزایش احساس سنگینی سر دل و ابتلا به نفخ پس از خوردن سرخکردنیهای مختلف میشود. این در حالی است که مصرف چربیها و روغنهای خوب مانند روغن زیتون، مغزها و دانهها باعث ایجاد نفخ نمیشود.
2- خوراکیهای گازدار
ماهیت برخی خوراکیها بهگونهای است که مصرفشان باعث افزایش تولید گاز در معده و ابتلا به نفخهای شدید و آزاردهنده میشود. به همین دلیل هم نام آنها را خوراکیهای گازدار گذاشتهاند بنابراین اگر از نفخ مکرر رنج میبرید، بهتر است حبوبات، کلم، نخودفرنگی، فلفلدلمهای، بادمجان، بروکلی، مارچوبه، کاهو، پیاز خام و مرکبات را در برنامه غذاییتان محدود کنید.
3-میوههای نارس
میوههای کال و نارس حاوی مقدار بیشتری فیبر خوراکی هستند و مصرف بیش از اندازه آنها میتواند باعث ابتلا به نفخ و دلدردهای شدید بشود بنابراین اگر زیاد نفخ میکنید، فقط میوههای رسیده را میل کنید.
4-حرف زدن
برخی عادتهای غذایی اشتباه هم امکان ابتلا به نفخ را افزایش میدهند. مثلاً حرف زدن حین غذا خوردن، تندتند غذا خوردن. یادتان باشد این عادتهای غذایی میتوانند شانس ابتلا به نفخ را افزایش دهند.
5-نمک
مصرف بیش از اندازه نمک، مستقیم و غیرمستقیم، میتواند باعث ابتلا به نفخ بشود. یعنی گنجاندن بیش از حد غذاهای فرآوریشده و حاضری در رژیم غذایی روزانه، دفعات ابتلا به نفخ شکم را افزایش میدهد زیرا سدیم موجود در نمک، آب بدن را به خود جذب و حس تشنگی کاذب ایجاد میکند. به این ترتیب، پس از مصرف یک ماده غذایی شور یا خوشنمک، تا میتوانید آب میخورید. با افزایش حجم مایعات بدن هم مبتلا به نفخ و دلدرد میشوید؛ بدون آنکه حس تشنگیتان هم بهخوبی برطرف شده باشد.
6-قند
مصرف کربوهیدراتها (قندها) برای کسب انرژی لازم است اما گلیکوژن که نوعی کربوهیدرات است، میتواند در عضلات بدن ذخیره شود. ذخیره هریک گرم گلیکوژن با احتباس 3 گرم آب در بدن همراه است. پس اگر فعالیت بدنی شدیدی نداشته باشید و کربوهیدراتهای زیادی هم مصرف کنید، امکان ذخیره و احتباس گلیکوژن و آب در بدنتان بالا میرود و به احتمال بیشتری از نفخهای مکرر شکمی رنج خواهید برد.
7-سبزیهای خام
سیستم گوارشی و توانایی هضم و جذب موادغذایی در افراد مختلف، متفاوت است. شاید دستگاه گوارش شما به راحتی یک هویج خام را بپذیرد اما دوستتان با خوردن نصف هویج خام دچار نفخ و دلدرد بشود بنابراین برای پیشگیری از ابتلا به نفخ، باید بدنتان را بهخوبی بشناسید. اگر با خوردن میوهها، سبزیها و صیفیهای خام دچار نفخ میشوید، آنها را پیش از مصرف کمی بخارپز کنید یا به شکل کمپوت درآورید و مصرف کنید. البته برای کمپوت کردن، لازم نیست حتما به آنها شکر بیفزایید.
8- نوشابه های گازدار
نوشیدن نوشابه های گازدار باعث نفخ می شوند، بنابراین برای رهائی از نفخ شکم هر نوع نوشابه گازدار و شیرین را کنار بگذارید.
9-آدامس
جویدن آدامس باعث بلع ناخواسته مقداری هوا میشود که امکان ابتلا به نفخ را افزایش میدهد. اگر مدام نفخ میکنید، از خیر جویدن آدامس بگذرید.
توصیه های کلیدی:
1- شروع غذا را با نام خدا آغاز کنید.
2- آهسته و نشسته غذا بخورید تا حجم کمتری هوا وارد معده تان شود.
3- موقع استرس تا حدامکان از خوردن غذا خودداری کنید.
4- موقع غذا خوردن صحبت نکنید.
5- غذا را خوب بجوید.
6- از نوشیدن نوشیدنی های گازدار همراه غذا خودداری کنید.
7- لبنیات بدون لاکتوز مصرف کنید.
8- زیره سیاه، گشنیز و نعناع را تازه یا به شکل چاشنی در غذای مصرفی تان بریزید چون این گیاهان میتوانند تحریک روده و تولید گاز را کمتر کنند.
9- اگر خوراکی های نفاخی مانند حبوبات، گوشت قرمز، ماست یا کاهو سر میز غذایتان قرار دارد، حتماً یک نوشیدنی ضد نفخ مانند شربت نعناع یا بادرنجوبه را به عنوان نوشیدنی در کنار غذایتان داشته باشید.
10- از مصرف نمک زیاد و غذاهای شور خودداری کنید.
11- از نوشیدن آب همراه با غذا خودداری کنید مگر افراد سالخورده و بیماران پارکینسون که میتوانند همراه غذا آب مصرف کنند، زیرا ممکن است غذای جامد موجب خفگی آنها شود.
1- شروع غذا را با نام خدا آغاز کنید. 2- آهسته و نشسته غذا بخورید تا حجم کمتری هوا وارد معده تان شود. 3- موقع استرس تا حدامکان از خوردن غذا خودداری کنید. 4- موقع غذا خوردن صحبت نکنید. 5- غذا را خوب بجوید. 6- از نوشیدن نوشیدنی های گازدار همراه غذا خودداری کنید. 7- لبنیات بدون لاکتوز مصرف کنید. 8- زیره سیاه، گشنیز و نعناع را تازه یا به شکل چاشنی در غذای مصرفی تان بریزید چون این گیاهان میتوانند تحریک روده و تولید گاز را کمتر کنند. 9- اگر خوراکی های نفاخی مانند حبوبات، گوشت قرمز، ماست یا کاهو سر میز غذایتان قرار دارد، حتماً یک نوشیدنی ضد نفخ مانند شربت نعناع یا بادرنجوبه را به عنوان نوشیدنی در کنار غذایتان داشته باشید. 10- از مصرف نمک زیاد و غذاهای شور خودداری کنید. 11- از نوشیدن آب همراه با غذا خودداری کنید مگر افراد سالخورده و بیماران پارکینسون که میتوانند همراه غذا آب مصرف کنند، زیرا ممکن است غذای جامد موجب خفگی آنها شود
نفخ و چاقی
مؤلف: دکتر حسن کرباسی آرانی، نیمه اول سال 1393
مبارزه با چاقی قسمت (8)
(شماره118)
این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.
پیشرو در فرهنگ پزشکی و اسلامی
کلینیک دکتر کرباسی
متخصص اعصاب و روان
مشکلات جنسی، اعتیاد
چهارراه/جنب بازار علی/پاساژ ولیعصر(عج)
<!--[endif]-->
طبقه فوقانی واحد 2
درمان غذایی پرخاشگری
سیب بخور، شیرینی نخور، عصبانی نشو.
اگر عصبانی و پرخاشگر هستید این خوراکی ها را بخورید:
• گوشت مرغ: یکی از مهم ترین منابع دریافت پروتئین است. بیشتر انسان ها هم گوشت مرغ را برخلاف گوشت قرمز یا حتی ماهی، بسیار دوست دارند و هفته ای یکی دو مرتبه خوردن غذاهایی با گوشت مرغ، دلشان را نمی زند.پروتئین موجود در گوشت مرغ علاوه بر اینکه میتواند تا حدی باعث بهبود قدرت تمرکز در افراد پرخاشگر شود، می تواند زمان اثربخشی داروهای پرخاشگری را هم افزایش دهد. به همین دلیل، افزودن تکه های مرغ بخارپز یا گریل شده به غذا، سالاد، و سوپ افراد پرخاشگر توصیه میشود.
• گریپ فروت: سرشار از کربوهیدرات های پیچیده است و مصرف آن می تواند علایم پرخاشگری را تا حد قابل قبولی تخفیف دهد. متخصصان تغذیه توصیه می کنند در صورت امکان، هفته ای 2 روز، یک لیوان آب گریپ فروت در برنامه صبحانه افراد پرخاشگر بگنجانید.
• سیب: یکی از بهترین منابع دریافت کربوهیدرات های پیچیده است. کربوهیدرات های پیچیده، جزو ترکیب هایی هستند که باید روزانه برای حفظ آرامش بیشتر و تخفیف علایم پرخاشگری در برنامه غذایی افراد مبتلا قرار بگیرند. خوردن یک سیب، درست کمی پیش از خوابیدن، میتواند به خوابی آرام درافراد پرخاشگر کمک کند.
• پنیر: منبع خوبی از پروتئین است و پروتئین مرغوب موجود در آن، میتواند در کنترل علایم پرخاشگری مؤثر باشد. اگر فرد پرخاشگر به پنیر و سایر لبنیات حساسیت ندارد، حتماً حدود 30 گرم از آنرا در برنامه غذایی روزانه اش بگنجانید. هر چند که پنیر نمی تواند کمکی به افزایش تمرکز این افراد بکند اما میتواند زمان اثربخشی داروهایشان را افزایش دهد.
• گلابی: گلابی هم مانند سیب، سرشار از کربوهیدارت های پیچیده است. اگر فرد پرخاشگر تمایلی به خوردن روزانه سیب ندارد یا نمی خواهد درست پیش از خوابیدن، یک سیب بخورد، میتواند یک گلابی بزرگ یا پوره آن را جایگزین سیب کند. ویتامین ها و سایر ترکیب های مغذی موجود در گلابی هم میتوانند آرامش زیادی به خواب افراد پرخاشگر بدهند.
• ماهی: دریافت اسیدهای چرب امگا3، کمک چشمگیری به کاهش علایم پرخاشگری میکند. به همین دلیل هم متخصصان تغذیه توصیه می کنند حداقل هفته ای 3 مرتبه به افراد پرخاشگر، غذاها و سالادهای حاوی ماهی های چرب بدهید.ماهی هایی مانند ماهی تن، ساردین، کیلکا، قزل آلا و سالمون.
• تخم مرغ: پروتئین فراوان و مرغوب موجود در تخم مرغ میتواند باحفظ تعادل ریزمغذی ها در بدن، باعث کنترل علایم پرخاشگری در افراد مبتلا به این ناراحتی شود. پروتئین تخم مرغ هم برخلاف پنیر، می تواند قدرت تمرکز را در افراد پرخاشگر افزایش دهد و طول دوره اثربخشی داروهای آنها را بیشتر کند.
• مغزها: انواع مغزهای خام مانند مغز گردو هم سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند و میتوانند برای کنترل علایم پرخاشگری، در برنامه صبحانه یا میان وعده های این افراد قرار بگیرند.
• پرتقال: خوردن یک پرتقال یا یک لیوان آب پرتقال صددرصد طبیعی هم می تواند کربوهیدارت های پیچیده بیشتری به بدن افراد پرخاشگر برساند و کمک زیادی به داشتن خوابی آرام در آنها بکند. متخصصان توصیه می کنند بهتر است یک لیوان آب پرتقال طبیعی برای این افراد بگیرید و به آنها بدهید. ویتامینC و کربوهیدارتهای پیچیده موجود در این آبمیوه طبیعی می تواند به حفظ آرامش و تمرکز بیشتر این افراد در مدرسه کمک کند.
• کیوی: کیوی هم یکی دیگر از منابع سرشار از کربوهیدراتهای پیچیده و ویتامینC محسوب میشود که می تواند در رژیم غذایی افراد پرخاشگر جای بگیرد. خوردن یک کیوی در میان وعده صبح یا عصرانه، به حفظ آرامش بیشتر این افراد در طول روز کمک می کند و باعث اثربخشی داروها میشود.
اگر عصبانی و پرخاشگر هستید این خوراکی ها را نخورید:
بستنی: مصرف بستنی های بسیار شیرین خامه ای و سرشار از شکلات، به خصوص برای مبتلایان به پرخاشگری که به محصولات لبنی حساسیت دارند، می تواند باعث تحریک ناراحتی آنها و تشدید علایم پرخاشگری شان شود.
• چای و قهوه: نتایج بسیاری از تحقیقات نشان داده است کافئین موجود در چای، قهوه و نسکافه میتواند تأثیر مستقیمی در تحریک افراد پرخاشگر و تشدید علایم آنها داشته باشد. به همین دلیل بهتر است انواع نوشیدنی ها و خوراکی های حاوی کافئین تا حدامکان از رژیم غذایی شان، حذف شود.
• ماست: برخی محصولات لبنی می توانند باعث تحریک افراد پرخاشگر بشوند. البته مصرف این محصولات در تمام افراد پرخاشگر اثر یکسانی ندارد. به همین دلیل هم خود نزدیکان باید با حذف و اضافه کردن خوراکی های مختلف و آزمون و خطای غذایی، متوجه شوند کدام گروه از لبنیات میتوانند باعث تشدید مشکل آنها شوند و ماده دیگری را جایگزین آن کنند.
• شکر: متخصصان تغذیه معتقدند مصرف بیش از اندازه قند و شکر ساده و محصولات حاوی آنها، میتواند آتش پرخاشگری را در افراد مستعد، شعله ور کند. گروه دیگری از متخصصان هم عقیده دارند که مصرف شکر، بدن را از جذب ویتامین ها، آنزیم ها و مواد معدنی مورد نیاز برای ایجاد تعادل در خلق و خو محروم می کند و به همین دلیل مصرف شکر و خوراکی های حاوی آن باعث تحریک شدید افراد پرخاشگر می شود.
• فست فودها: فست فودها، غذاهای سرخ کردنی و موادغذایی سرشار از ادویه، به شدت باعث تشدید علایم پرخاشگری در افراد می شوند. بنابراین اگر نمی توانید این غذاها را از رژیم آنها حذف کنید، باید محدودیت های شدیدی را برای مصرفشان در نظر بگیرید.
• خوردن آب: روزانه 10-8 لیوان آب جوشیده را در سه نوبت نیم ساعت قبل از صبحانه، ناهار و شام بخورید.
افراد پرخاشگر نباید شکلات و نوشابه بخورند؟
خانمی به من مراجعه کرده بود و پرسیده بود:« فرزند من مبتلا به پرخاشگری است و علاقه زیادی هم به خوردن نوشابه و شکلات دارد اما احساس میکنم با خوردن این خوراکی ها، پرخاشگری و عصبانیتش بیشتر میشود، میخواستم بدانم 1)آیا باید شکلات و نوشابه را از رژیم او حذف کنم؟2) بهترین توصیه تغذیه ای برای افراد پرخاشگر چیست؟»
جواب دادم: برخی مواد غذایی می توانند باعث تحریک افراد پرخاشگر شوند. به همین دلیل بهتر است رژیم های غذایی سالم زیرنظر متخصص تغذیه یا پزشک معالج خود داشته باشند. نوشابه ها، به خصوص انواع کافئین دار آنها، می توانند به شدت باعث تشدید پرخاشگری شوند. از سوی دیگر، مصرف شکلات هم به دلیل شکر فراوان و حتی کاکائویی که دارد، می تواند افراد پرخاشگر را بیش از پیش تحریک کند. علاوه بر اینها، مواد غذایی حاوی افزودنی و ادویه های مختلف مانند پیتزا، غذاهای چرب و سرخ کردنی از جمله سیب زمینی سرخ کرده یا مرغ های سوخاری در کنار محصولات فرآوری شده ای مثل سوسیس، کالباس و همبرگر هم میتوانند تحریک پذیری افراد پرخاشگر را بیشتر کنند.
به همین دلیل به خانواده این افراد توصیه می کنیم تا حد امکان، خوراکیهای این چنینی را از برنامه غذایی فرزندان خود حذف کنند. به علاوه، باید حواسشان باشد که غذاهای خانگی را هم تا جایی که میشود، کم ادویه درست کنند، ادویه های محرکی مانند فلفل را نیز کمتر در غذا بریزند و تا جایی که امکان دارد، غذاهای سرخ کردنی کمتر بپزند.
بد نیست بدانید که حتی توصیه میشود برای افراد و بچه های مبتلا به پرخاشگری مصرف گوشت قرمز محدودتر شود تا کمتر تحریک شوند.
در مورد پاسخ سوال دوم هم باید بگویم که به طور کلی، روغن ماهی و اسیدهای چرب امگا 3 برای آرام کردن افراد پرخاشگر، بسیار مفید و مؤثر است و باید در رژیم روزانه آنها جای بگیرند. اگر فرد پرخاشگر، زیر10 سال است، روزی 10-5 سی سی شربت امگا 3 به او بدهید و اگر بیش از 10 سال سن دارد، با هر وعده غذایی یک کپسول امگا 3 به او بدهید.
اگر فرد پرخاشگر به خوردن انواع ماهی های چرب مانند سالمون، کیلکا، قزل آلا و ماهی تن علاقه دارد و میتوانید هفته ای 2 مرتبه ماهی در برنامه غذایی او بگنجانید، بهتر است در مورد دوز مصرف مکمل های امگا 3 با پزشک معالج او مشورت کنید.
توجه: اگر پرخاشگری درمان نشود، بیمار در معرض آسیب های قلبی، عروقی و جسمانی قرار میگیرد که میتوان با مراجعه به روانپزشک مدیریت خشم خود را کنترل کنید و بعضی از داروها برای مدتی میتواند به شما این بینش را بدهد که زندگی چقدر لذت بخش است.
منابع:WebMD
مؤلف: دکتر حسن کرباسی آرانی، نیمه اول سال 1393
درمان کمکی پرخاشگری(غذایی) (1)
(شماره 117)
این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.
مطب دکتر کرباسی
متخصص اعصاب و روان
مشکلات جنسی، اعتیاد، مشاوره
چهارراه -جنب بازار علی- پاساژ ولیعصر (عج)
طبقه فوقانی واحد 2
از ساعت 4 الی 10 بعدازظهر
تلفن: 554464242-55456164-031
همراه: 09131622363