چرا تمرکز ندارم؟

چرا تمرکز ندارم؟ 

تعریف(definition) 

عدم تمرکز شاه علامت بچه های بیش فعال و نوجوانان است.

اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) الگویی از مشکلات است که معمولا در کودکی ایجاد می شوند. والدین و معلّم ها متوجه می شوند که کودک:

• بیش از حد معمول فعالیت و تحرک دارد.

• دائم حواسش پرت می شود. نمیتواند حتی برای مدت کوتاهی مشغول یک کار ثابت باشد.

• تکانشی است یعنی بدون فکر و ناگهانی دست به کاری میزند.

• تمرکز کردن برایش خیلی سخت و دشوار است.

 بسیاری از ما حداقل برخی از علائم بالا را در خود داریم ولی دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی نیستیم. زمانی می توان گفت فردی به ADHD مبتلاست که علائم بالا ارتباطش با سایر افراد یا وضعیت شغلی یا تحصیلی اش را دچار مشکل کند. کسانیکه حوصله درس خواندن ندارند، دانش آموزانیکه از نظر تحصیلی پیشرفت نمی کنند یا دچار پسرفت میشوند.

 با گذشت زمان چه اتفاقی می افتد؟

این اختلال با افزایش سن بهتر میشود ولی ممکن است در بزرگسالی هم ادامه پیدا کند. در این صورت معمولا بیش فعالی تخفیف پیدا می کند ولی رفتارهای تکانشی، ضعف تمرکز و ریسک پذیری ممکن است بدتر شوند. این مسائل ممکن است با یادگیری، کار و نحوه ارتباط فرد با دیگران تداخل پیدا کنند. افسردگی، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و سوءمصرف مواد در بزرگسالان مبتلا به ADHD شایع است.

 اختلال نقص توجه و بیش فعالی چطور تشخیص داده میشود؟

اگر شما در سنین کودکی و نوجوانی هستید و احساس میکنید مشکلاتی که در بالا به آنها اشاره شد در شما وجود دارند، برای شما یک مصاحبه تشخیصی 2-1 ساعته توسط تیم روانپزشک انجام میشود و بعد راجع به اوایل کودکی، دبستان و نوجوانی و مشکلات فعلی شما از خانواده  یا مدرسه تان اطلاعاتی می گیرد و بعد تشخیص میگذارند. گاهی دانش آموز فقط نقص توجه دارد و رفتار تکانش گری ندارد.

 اختلال نقص توجه و بیش فعالی چقدر شایع است؟

• به نظر میرسد که این اختلال در پسرها بیش از دخترها وجود داشته باشد.

• حدود 3 تا 5 نفر از هر صد کودک دبستانی به ADHD مبتلا هستند.

• دو نفر از سه نفر کسانی که در کودکی بیش فعالی دارند، این بیماری به دوره نوجوانی و جوانی می رسد.

 فرد مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه چه علائمی را تجربه میکند؟

اگر به این اختلال مبتلا باشید متوجه می شوید که:

• بی­دقّت هستید، به جزئیات توجه نمی­کنید، خصوصا در مواردی که احساس می­کنید موضوع کسل­کننده است. حواستان به راحتی پرت می­شود.
• برایتان سخت است که به صحبت سایرین گوش کنید، به­ همین خاطر مرتب حرفشان را قطع می­کنید یا جمله­شان را برایشان تمام می­کنید. یا این­که در مواقعی که نباید چیزی بگوئید حرف میزنید.
• برایتان مشکل است که از یک دستورالعمل پیروی کنید.
• به سختی می­توانید به کارهایتان نظم و ترتیب بدهید. کارهای زیادی را به طور همزمان شروع می­کنید بدون آن­که آنها را به پایان برسانید.
• تحمّل انتظار کشیدن را ندارید و مواقعی که اتفاق خاصی نمی افتد احساس بی­حوصلگی می­کنید. بی­قرار هستید و نمیتوانید آرام بمانید.
• فراموشکار هستید. وسایلتان را گم می­کنید یا یادتان می­رود که آنها را کجا گذاشته­اید.
• به آسانی تحریک­پذیر، بی­طاقت یا سرخورده میشوید یا این­که به سرعت از کوره در می­روید.
• احساس می­کنید ناآرام و عصبی هستید، غلبه بر افکارتان مشکل است و به سختی می­توانید استرس­هایتان را کنترل کنید.
• می­خواهید هر کاری را بدون فکر و تأمل و در همان لحظه انجام بدهید که باعث می­شود به دردسر بیافتید.

 علت ایجاد اختلال نقص توجه و بیش فعالی چیست؟ (causes)

به نظر می رسد که ژن ها در ایجاد آن نقش داشته باشند. در یک سوم موارد حداقل یکی از والدین فرد مبتلا علائم مشابهی را داشته است. به نظر می رسد در صورتی که مادر حین بارداری یا زایمان دچار مشکلاتی شده باشد، احتمال ایجاد ADHD در کودک بیشتر شود. این مشکلات شامل مصرف مواد یا دارو حین بارداری، وزن کم نوزاد حین تولد، عفونت های مغزی ، تماس با سموم یا برخی شرایط استرس زا برای مادر می باشد.

شواهدی وجود دارد که نشان میدهند تفاوتهایی در ساختار مغز این افراد با سایرین وجود دارد، ولی عوامل محیطی در زندگی فرد نیز ممکن است باعث شوند که احتمال بروز اختلال در او بیشتر شود.

چه کمک هایی برای بزرگسالان مبتلا به ADHD امکان پذیر است؟

شما می توانید در این مورد با روانپزشکتان صحبت کنید. او می تواند سود و زیان های درمان های طبی و رواندرمانی را مرور کند. هریک از این درمان ها به تنهایی یا توأم با هم قابل انجام هستند.

روان درمانی

درمان شناختی رفتاری (CBT) میتواند به شما کمک کند تا:

• راه هایی پیدا کنید که مطمئن شوید که وظایف مهمی راکه باید انجام بدهید، انجام میدهید.
• راه هایی پیدا کنید تا به زندگیتان بهتر نظم بدهید.
• راه هایی پیدا کنید که بتوانید احساس اضطراب خود را کاهش دهید.

داروها(drugs)

ریتالین، دکسدرین

در انگلستان از نظر قانونی جزو داروهای «تحت کنترل» هستند. عوارض جانبی این دسته از داروها شامل کاهش وزن و گاهی روان پریشی است.

اتوموکستین Atomoxetine ( به نام استراترا Strattera هم شناخته میشود ، مهارکننده انتخابی بازجذب نوراپی نفرین است).

اشکال دارویی Capsules: 10mg, 18 mg, 25 mg, 40 mg, 60 mg, 80mg, 100 mg

این دارو یک داروی «غیر محرک» است و چند هفته طول میکشد تا اثرات آن آغاز شود. عوارض جانبی شامل   دل پیچه و اسهال است. گزارش هایی نیز در مورد افزایش افکار آسیب به خود به دنبال مصرف این دارو وجود دارد.

دوزاژ:

در بیماران بااختلال بیش فعالی(ADHD)

 بزرگسالان و کودکان با وزن بیش از 70 کیلوگرم: در ابتدا، 40 میلیگرم PO روزانه. پس از 3 روز، ممکن است افزایش یابد به هدف قرار دادن کل دوز روزانه 80 میلیگرم PO، یا به عنوان یک تک دوز در صبح و یا در دوزهای تقسیم به طور مساوی در صبح و اواخر بعد از ظهر شده است. اگر پاسخ مورد نظر رخ نمی دهد، ممکن است دوز دارو بعد از 2 تا 4 هفته به حداکثر دوز 100 میلیگرم PO روزانه را افزایش می دهد.

بزرگسالان و کودکان با وزن 70 کیلوگرم و یا کمتر: در ابتدا، 0.5 میلیگرم / کیلوگرم / روز افزایش PO بعد از حداقل 3 روز به هدف قرار دادن دوز روزانه 1.2 میلیگرم / کیلوگرم، یا به عنوان تک دوز روزانه در صبح داده می شود یا به عنوان به طور مساوی تقسیم دوز در صبح و اواخر بعد از ظهر یا ساعات اولیه عصر.

احتیاط:

•  فلوکستین، پاروکستین، quinidine در کودکان با وزن کمتر از 70 کیلوگرم و کمتر از 6 سال همزمان با هم باید با احتیاط داده شود تا منجر به اختلال کبدی نگردد.

عوارض: کاهش اشتها، کاهش وزن، ناتوانی و مشکلات نعوظ، بحران فشار خون بالا، کاهش فشار خون

 درمان ها چقدر موثر هستند؟

تحقیقات اندکی در مورد درمان های دارویی اختلال نقص توجه و بیش فعالی بزرگسالان وجود دارد، بنابراین تنها داروهای معدودی مجوز مصرف برای این منظور را دارند. روانپزشک شما می تواند این داروها را برایتان تجویز کند ولی لازم است که مشخص شود که دارو به صورت " غیرمتعارف" تجویز شده است.

مقدار دارو معمولا از میزانی که برای کودکان تجویز می شود بیشتر است.

 چگونه می توانم به خودم کمک کنم؟

1- شما فکر کنید که ADHD چگونه میتواند بر موارد زیر اثر بگذارد؟

• نحوه فکر کردن و احساسات شما و اطرافیان

2- کارهایی را که می توانند به شما کمک  کنند انجام دهید

• راه هایی برای تخلیه انرژی خود پیدا کنید. مثل ورزش کردن

• راه هایی برای آرامش یافتن پیدا کنید. مثل موسیقی یا تکنیک های آرمیدن

• راجع به اهداف خود واقع بین باشید.

• کارهایی را که می توانید به خوبی انجام دهید را مرتب به خود یادآوری کنید.

• از مواردی که شرایط را برایتان سخت تر می کند اجتناب کنید. این موارد میتواند شامل بحث و مشاجره با دیگران، مصرف الکل و مواد و استرسهای زیاد کاری باشد.

• از معاشرت با افرادی که باعث می شوند الکل یا مواد مصرف کنید یا در شرایط استرس زا قرار بگیرید خودداری کنید.

• اگر به خاطر علائم اختلال تحت فشار هستید یا دچار افسردگی شده اید، پزشک عمومی تان می تواند شما را به تیم سلامت         روان اجتماعی یا مشاور معرفی کند.

15 نکته برای کمک به خودتان برگرفته از 15 نکته از روانپزشک آمریکایی اد هالوول :

1- به سایرین در مورد این اختلال بگوئید: ولی از این تشخیص به عنوان « عذر وبهانه» استفاده نکنید.

2- از دوستان و افراد خانواده خود کمک بخواهید: ولی دقیقا بگوئید که چه میخواهید.

3- در مورد این که چه تاثیری بر دیگران می گذارید از آنها بازخورد بگیرید: همینطور زمانی که کارها را درست انجام می دهید از دیگران بازخورد بگیرید.

4- از ساختار و چارچوب استفاده کنید و اولویت گذاری کنید:

• لیست و یادداشت تهیه کنید.

• از برگه های یادآور و کدگذاری با رنگ های مختلف استفاده کنید.

• اهداف بزرگ را به هدف های کوچکتر و قابل انجام تقسیم کنید.

5- وقتی اوضاع خوب پیش می رود به خودتان جایزه بدهید: خودتان را در مواقعی که کارها خیلی هم بد انجام نشده اند هم تشویق کنید.

6- وظایف کسل کننده را زود انجام دهید: به یک باره این کارها را جمع و جور کنید.

7- قبول کنید که برخی کارها فقط «سخت» هستند: با این باور این نوع کارها شما را از پا در نمی آورند.

8- برای جلسات یا مکالمات مشکل برنامه ریزی کنید: مشکلات را پیش بینی کنید.

9- راه هایی پیدا کنید که به شما کمک کنند تا بهتر تمرکز کنید: موسیقی حین انجام کار، سکوت یا این که شیء ای را انتخاب کنید که بتوانید با دستانتان با آن بازی کنید.

10- برای خودتان اوقات فراغت و استراحت در نظر بگیرید: ورزش، رقص، دویدن

11- خودتان را سرزنش نکنید: ( پدر و مادر خود را هم سرزنش نکنید.)

12- به یک گروه حمایتی بپیوندید: یا خودتان یک گروه را راه اندازی کنید!

13- یاد بگیرید که شرایط خلقی خود را تحمل کنید ( بدون این که دچار هول و اضطراب بشوید یا این که فاجعه سازی کنید.): به خودتان نگوئید:" ناامید هستم." یا "هیچوقت نمیتوانم که..."

14- دوستانی پیدا کنید که برایتان مفید هستند: با آنها وقت بگذرانید.

15- به خودتان افتخار کنید: بله، واقعا!..شما دارید تلاش میکنید تا شرایط و اوضاع را بهتر کنید!!

: Royal College of Psychiatristsمنبع

                               نیمه دوم سال 1392، تدوین: دکتر حسن کرباسی، ویرایش :23/11/1392

چرا تمرکز ندارم؟

(شماره144)

کلینیک دکتر کرباسی

متخصص اعصاب و روان

مشکلات جنسی، اعتیاد، مشاوره

چهارراه -جنب بازار علی- پاساژ ولیعصر (عج)

4 الی 10 شب

تکثیر ممنوع

تلفن: [phone]

همراه: [phone]

آدرس اینترنتی:drkarbasi32.blogfa.com