واریکوسل (Varicocele) چیست؟
واریکوسل (واریس بیضه) به بزرگ شدن عروق و وریدهای بیضه گفته می شود که در معمولا در ۱۰٪ مردان دیده می شود و حدودا ۴۵٪ درصد آنها دچار عقیمی (برگشت پذیر) می کند. واریکوسل در بیضه سمت چپ و یا دو طرفه دیده می شود و در بیضه سمت راست بدون دخالت بیضه سمت چپ خیلی نادر است. راه تشخیص آن این است که در بالای بیضه یک توده لمس میشود، مثل این که چند کرم در بالای بیضه باشد. واریکوسل در بعضی افراد با درد و با بعضی افراد بدون درد است که باید در هر دو صورت به یک متخصص اورولوژی مراجعه کند. درمان واریکوسل فقط عمل جراحی است که باید در دو صورت عمل گردد:
- اگر همراه با درد باشد.
- اگر باعث تغییر در کیفیت اسپرم شود.
بیضه عضو جنسی مردان است که درون آن اسپرم سازی صورت می گیرد. به علت این که درجه حرارت محیطی که اسپرم سازی در آن صورت می گیرد باید پایین تر از درجه حرارت بدن باشد (زیر ۳۵ درجه)، برای همین بیضه ها در دو کیسه به نام اسکروتوم در خارج بدن قرار گرفته است. این دو کیسه توسط دو عضله بنام کروماستر در دو طرف تنظیم شده و با تغییر درجه حرارت محیط این دو عضله بیضه ها را به بدن نزدیک و دور می کند. یعنی در محیط های سرد کیسه بیضه ها کوچک شده و کاملا به بدن نزدیک می شود و در محیط های گرم کیسه بیضه ها بزرگ شده و از بدن دور می شود. بیضه ها توسط عروق شریانی و وریدی تغذیه می شود.
واریکوسل یا واریس بیضه به بزرگ شدن و پیچ دار شدن ورید های بیضه گفته می شود. این بزرگ شدن و پیچ دار شدن ورید ها علل مختلفی دارد. واریکوسل بیشتر در سمت چپ می باشد. به علت خونرسانی بیضه چپ به ورید کلیوی و موقعیت آناتومیکی وریدهای سمت چپ اصولا مشکلات بیشتری نسبت به بیضه سمت راست دارد و عوارض واریس و ترومبوزهای (لخته های) وریدی در سمت چپ بیشتر است.
فعالیت زیاد، مسائل ارثی و مشکلات عروقی نیز باعث عود واریس و ایجاد واریکوسلمی شود. به علت پرخونی بیضه ها هنگام بوجود آمدن واریکوسل ها، درجه حرارت بیضه ها بالا رفته و باعث کاهش اسپرم سازی و احتمال عقیمی در دراز مدت می شود و از آنجا که قسمت عمده اسپرم سازی با بیضه چپ می باشد، برای همین واریکوسل های سمت چپ بیشتر با عقیمی همراه است. اصولا واریکوسل ها تقسیم بندی گوناگونی دارند و در درجه های بالا ورید های بیضه کاملا بزرگ و پیچ دار شده و در حالت ایستاده کاملا معلوم می باشند و در موارد زودرس فقط در هنگام ایستادن و زور زدن وریدها قابل لمس می شوند. جراحی واریکوسل در موارد علامت دار شدن شامل سنگینی بیضه ها، درد و نازائی صورت می گیرد. در حقیقت واریکوسل بیضه ها درمان علامتی دارد.
واریکوسل بیماری سنین جوانی است و همان طور که گفته شد بیشتر در سمت چپ ایجاد می شود. در موارد ایجاد حاد این مشکل و در سمت راست باید به مسائلی غیر از واریکوسل های عادی از قبیل ترومبوزهای (لخته های) وریدی عروق کرونر مرکزی یا توده های کلیوی شک کرد که باید بیمار حتما تحت سونوگرافی شکمی و بررسی های بعدی قرار گیرد.
جهت بررسی عملکرد بیضه ها در موارد واریکوسل، آزمایش تعداد اسپرم (اسپرم کانت) از نظر عملکرد بیضه ها در خواست می شود که بر اساس تعداد اسپرم تصمیم اصلی گرفته می شود.
واریکوسل بزرگ شدن وریدهای درون کیسه بیضه (اسکروتوم) است. اسکروتوم کیسه پوستی شلی است که بیضهها درون آن قرار دارند. واریکوسل شبیه به وریدهای واریسی است که در پا ممکن است بروز کنند.
حدود یک ششم مردان واریکوسل دارند. در مردانی که دچار ناباروری هستند، این رقم بالاتر است و به ۴۰ درصد میرسد. واریکوسل شایعترین علت تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت آن است، اگر چه همه واریکوسلها بر تولید اسپرم اثر نمیگذارند.
اغلب واریکوسلها در طول زمان ایجاد میشوند. خوشبختانه اغلب واریکوسلها به آسانی تشخیص داده میشوند و اگر علامتدار شده باشند، میتوان آنها را با جراحی ترمیم کرد.
بیمار ممکن است با شکایت بزرگی، یا عدم تقارن بیضه ها، یا درد بیضه و یا پس از ازدواج، با ناباروری مراجعه کند. ولی شایع ترین فرم آن، بدون علامت و بطور اتفاقی، حین معاینه، متوجه آن می گردند. در معاینه، بزرگی و تورم عروق بیضه، به خصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ایستاده، و یا افزایش فشار شکمی تشدید می یابد و در حالت خوابیده از بین می رود (در صورتی که تورم عروق درحالت خوابیده از بین نرفت، باید به نوع ثانویه آن شک کرد).
اکثر مردانی که مبتلا به واریکوسل هستند فاقد علامت می باشند. موارد بروز علامت معمولا در طی معاینات معمول تشخیص داده می شوند. علائم و نشانه ها ممکن است شامل: درد بیضه، احساس سنگینی در بیضه ها، نازائی، جمع شدگی و کوچک شدن بیضه ها و وریدهای قابل لمس یا قابل مشاهده می باشد. در نتیجه در صورت وجود درد پیوسته و دایمی در ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه نمود.
واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه شایع ترین بیماری مردان پس از بلوغ می باشد و ۱۰درصد مردان بالغ به آن مبتلا می باشند. واریکوسل شایع ترین عامل ناباروری مردان می باشد. سن شروع بیماری معمولا در زمان بلوغ و یا بلافاصله پس از بلوغ می باشد، ولی در سن کمتر یا سن بالا نیز ممکن است ایجاد گردد. شایع ترین علامت واریکوسل درد خفیفی است که مخصوصا هنگام فعالیت بروز می کند.
این بیماری بیشتر در بیضه چپ اتفاق می افتد و علت آن هم اختلالی در سیاهرگ های این ناحیه است که نمی توانند خون را به درستی تخلیه کنند. به همین دلیل این رگ ها گشاد و طویل شده و به ویژه در مردانی که از نظر جنسی فعال هستند، موجب ایجاد درد بیضه می شوند.
علامت ظاهری این بیماری بر اساس درجات آن متفاوت است، به گونه ای که ممکن است در درجات خفیف بیماری هیچ بیرون زدگی یا تودهای در این ناحیه موجود نباشد و یا در درجات شدید آن وقتی فرد می ایستد توده ای از رگ ها به صورت پیچ در پیچ و متسع در بالا و پشت بیضه قابل لمس باشد. اکثر مبتلایان به واریکوسل به دلیل از دست دادن توانایی تولید اسپرم های مناسب دچار ناباروری نیز می شوند. این بیماری با عمل جراحی قابل درمان است و حتی ناباروری مردان را نیز تا حدود زیادی می توان از بین برد. البته اگر واریکوسل در یک مرد مسن به طور ناگهانی بروز کند، می تواند نشانه بدی باشد، چرا که تومورهای کلیه می توانند باعث بروز این حالت در افراد مسن شوند.
واریکوسل جانبی سمت چپ در ۸۵% از مردان با این مسئله (برگشت غیر طبیعی خون) و واریکوسل سمت راست در ۱۵% از مردان مشاهده شده و گرفتار شدن هر دو قسمت (چپ و راست) این مسئله در ۲۰% از مردان مشاهده شده است. بعضی از مردان که واریکوسل بزرگ دارند هیچ نشانی از آسیب بیضه ندارند، حال آنکه برخی از مردان با واریکوسل کوچک ممکن است نابارور باشند.
علائم
واریکوسل، اغلب علامتی ایجاد نمیکند. به ندرت واریکوسل درد ایجاد میکند که ممکن است در طول روز به علت فعالیتهای جسمی بدتر شود و به طور شاخص با خوابیدن به پشت تخفیف مییابد. در طول زمان ممکن است واریکوسلها بزرگ تر و چشمگیرتر شوند.
علل
طناب اسپرماتیک که خون را به بیضهها میرساند و از آنها خارج میکند، حاوی “واز دفرانس” است که اسپرم تولیدشده از بیضه را تخلیه میکند. “شبکه پامپینیفرم” گروهی از وریدها درون اسکروتوم و بالای بیضهها هستند. شبکه پامپینیفرم، خون را از بیضهها تخلیه میکند. بزرگ شدن این وریدها اغلب در حین بلوغ رخ میدهد.
اگر چه علت دقیق ایجاد واریکوسل معلوم نیست، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دریچههای غیر طبیعی درون وریدها مانع جریان خون طبیعی در آنها میشوند و پس زدن خون، به گشاد شدن وریدها میانجامد.
واریکوسل معمولا در ناحیه بیضه چپ رخ میدهد، که به علت موقعیت ورید بیضهای چپ است. اما واریکوسل در یک بیضه، بر تولید اسپرم در هر دو بیضه تاثیر میگذارد. در سنین ۱۵ تا ۲۵ سالگی، بیشترین احتمال بروز واریکوسل وجود دارد.
علت ایجاد واریکوسل چیست؟
عقاید و نظرهای گوناگونی در مورد چگونگی بوجود آمدن واریکوسل و مبتلا کردن افراد وجود دارد:
۱ـ درجه بیضه دان. بیضه بر آمده طولانی درجه حرارت زیان بخشی که موجب تولید اسپرم می شود.
۲ـ تراکم غیر طبیعی غده فوق کلیوی و اجسام کلیوی ممکن است مانع رشد عادی اسپرم شود.
۳ـ جریان غیر عادی خون سیاهرگ از رشد بیضه دان جلوگیری کرده تولید محصولات زائد سوخت و ساز را افزایش می دهد و کاهش دستیابی به اکسیژن مغزی و ضروری برای رشد اسپرم را موجب می شود.
۴ـ جریان غیر طبیعی خون می تواند مانع تراکم تستوسترون شود، که این تغییر می تواند مانع تولید اسپرم گردد.
زمانیکه دریچه هایی که جریان خون را از وریدهای اطراف بیضه به سیستم گردش خون تنظیم می کنند دچار اختلال شوند واریکوسل ایجاد می شود و در نتیجه خون جمع شده و سبب گشادی وریدها می شود. به نظر می رسد رژیم های غذایی کم فیبر و پر چربی از جمله عوامل بروز واریکوسل باشند. چرا که در این حالت ها فرد دچار یبوست های طولانی مدت شده و برای دفع، نیاز به زور پیدا می کند. همین زور زدن های مکرر بر روی دیواره عروق فشار وارد کرده و سبب تخریب بافت جداره و عروق
می شود. فاکتور دیگری که برروی ایجاد واریکوسل اثر می گذارد، کاهش میزان فلانوئیدها در غذاها می باشد. این ترکیبات به فراوانی در میوه ها و سبزی ها یافت می شود و می تواند در عملکرد اتصالی جداره عروق خونی دخالت داشته باشند.
عامل ایجاد بیماری واریکوسل چیست؟
بیماری واریکوسل با واریسی شدن و گشاد شدن عروق وریدی (سیاهرگ های) بیضه ظاهر می گردد که در دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم بندی می گردد. در نوع اولیه، هیچ عامل ایجاد کننده مشخصی وجود ندارد، گرچه تئوری اشکال در دریچه های لانه کبوتری وریدهای بیضه، طولانی بودن مسیر این وریدها و احتمال اثر فشاری سایر عروق و احشاء شکمی مطرح می باشد ولی هنوز علت مشخصی برای آن ثابت نشده است. این نوع عامل عمده واریکوسل است و ۹۰درصد در سمت چپ می باشد. نوع ثانویه که به دنبال وجود عامل مشخص ایجاد کننده انسداد در عروق داخل شکم ایجاد می گردد درصد کمی از واریکوسل ها را شامل میشود و علت ایجاد کننده آن غالبا توده های شکمی، به خصوص تومورهای بدخیم می باشد که تشخیص آن مهم و حیاتی است.
تشخیص
از آنجایی که واریکوسل معمولا علامتی ندارد، اغلب در حین ارزیابی ناباروری یا معاینه جسمی کشف میشود.
با این حال اگر در اسکروتومتان احساس درد یا تورم میکنید، باید با پزشک تماس بگیرید. علل گوناگونی ممکن است باعث درد بیضه شوند و برخی از این عارضهها نیاز به درمان فوری دارند. پزشک شما میتواند تعیین کند که کدام عارضه باعث درد بیضه شما شده است.
پزشک در معاینه جسمی شما، ممکن است توده غیر دردناک کلاف مانندی را در بالای بیضه شما لمس کند. برخی از افراد، این توده را به صورت احساس “کیسهای از کرم” وصف میکنند. اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک هنگامی که ایستادهاید، میتواند آن را لمس کند.
اگر واریکوسل شما کوچک تر باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد نفس عمیقی بکشید و چند ثانیه آن را نگه دارید و به پایین زور بزنید (مانور والسالوا).
این مانور به پزشک کمک میکند، بزرگی غیر طبیعی وریدها را لمس کند. اگر معاینه جسمی نتیجه قطعی به دست ندهد، پزشک ممکن است درخواست سونوگرافی اسکروتوم کند. این آزمون که در آن از امواج صوتی پرفرکانس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار درون استفاده میشود، برای این مورد استفاده قرار میگیرد تا اطمینان حاصل شود علائم شما به دلیل دیگری رخ نداده است. یکی از علل چنین عارضهای ممکن ست توموری باشد که بر ورید اسپرماتیک فشار میآورد.
تشخیص واریکوسل چگونه انجام میشود؟
پزشک بیمار را در حالت ایستاده قرار داده و طناب اسپرماتیک را لمس میکند (طنابی که به نظر میرسد بیضهها از آن آویزان شدهاند). از بیمار میخواهد که سرفه کند و در این حالت واریکوسل مانند یک دسته کرم در زیر دست لمس میشود. این حالت (ورم کردن) به صورت متناوب ایجاد میشود. بهترین راه تأیید تشخیص، استفاده از تست داپلر (Doppler) میباشد. در این تکنیک یک میله کوچک به شکل قلم، بر روی طناب اسپرماتیک قرار داده میشود که امواج صوتی عروق خونی را گرفته و با تقویت آن، جریان خون را اندازه گیری نموده و میزان آن را به صورت نمودارهای میلهای شکلی نشان میدهد. بیماران مبتلا به واریکوسل دچار نقص بازگشت جریان خون در طی سرفه کردن میباشند که به صورت امواج بلند میلهای نشان داده میشود. آزمایشات دیگری که به صورت نه چندان شایع جهت تأیید تشخیص واریکوسل به کار میروند عبارتند از: سونوگرافی داپلر، ونوگرام (یک نوع تصویربرداری مخصوص با اشعه X) و ترموگرام
درجه بندی واریکوسل
گرید ۳: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند.
گرید ۲: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس می باشند.
گرید ۱: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس می باشند.
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند، ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.
عوارض واریکوسل چیست؟
عوارض واریکوسل شامل ایجاد درد، آتروفی (کوچک شدن سایز و نرم شدن قوام بیضه) و ناباروری می باشد. درد ناشی از واریکوسل دردی با کیفت احساس سنگینی، که با فعالیت و ایستادن تشدید یافته و با استراحت بهبود می یابد. واریکوسل باعث بروز مشکل در هیچ کدام از مراحل جنسی (میل جنسی، نعوظ، انزال زودرس …) نمی شود. قبل از عمل جراحی گزارشی از ایجاد تحلیل بیضه و کوچک شدن بیضه ها نداریم، اما بعد از عمل ممکن است که ایجاد شود. نه قبل از عمل و نه بعد از آن، واریکوسل باعث کوچک شدن آلت تناسلی نمی شود.
واریکوسل ممکن است باعث این عوارض شود:
تحلیل رفتن (آتروفی) بیضه: توده بیضه از لولههای سازنده اسپرم تشکیل شده است. هنگامی که این لولهها در اثر عاملی مانند واریکوسل آسیب میبینند، ممکن است بیضهها نرم شوند و تحلیل روند. روشن نیست که چه عاملی باعث تحلیل رفتن بیضه ها میشود، اما اختلال در کارکرد دریچههای وریدها باعث تجمع خون در بیضهها میشود و افزایش فشار وریدها و قرارگیری در معرض سموم درون خون ممکن است باعث آسیب شود.
ناباروری: روشن نیست که واریکوسل چگونه باعث ناباروری میشود. برخی از کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد میکنند، و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک میکنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه جرارت بیضهها بیش از حد بالا رود و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.
درمان
درمان واریکوسل ممکن است ضروری نباشد. اما اگر نابارور هستید، یا واریکوسل شما باعث درد یا تحلیل رفتگی بیضهها شده است، ممکن است لازم باشد واریکوسل را ترمیم کنید. درمان، با هدف بستن وریدهای آسیب دیده و هدایت جریان خون به وریدهای طبیعی انجام میگیرد.
گرچه واریکوسل معمولا در دوران نوجوانی رخ میدهد، اما روشن نیست که آیا باید واریکوسل را در همان زمان ترمیم کرد یا نه. در صورتی که تحلیل رفتگی پیشرونده بیضه، درد یا نتایج غیر طبیعی در آزمایش اسپرم رخ دهد، ترمیم در دوره نوجوانی ممکن است ضرورت پیدا کند.
ترمیم واریکوسل ممکن است با جراحی باز، یا جراحی از طریق لاپاراسکوپی و یا بستن ورید با بالون یا فنر از راه پوست (آمبولیزاسیون از راه پوست) انجام گیرد.
در طب سنتی نیز زالو درمانی یکی از روش های درمان واریکوسل است. این روش ارزان قیمت، کم دردسر و با آثار جانبی مفید (مانند تقویت سیستم ایمنی بدن) است.
زالو جانور عجیبی است که صدها سال است از آن به صورت زنده یا فرآورده برای درمان انواع بیماری ها استفاده می شود. پس از ظهور پزشکی مدرن، استفاده از زالو به تدریج به فراموشی سپرده شد. اما جالب این جاست که پس از سال ها، باز هم استفاده از زالو باز هم در بسیاری از کشورهای دنیا و حتی در کشورهای پیشرفته رایج شده است، چنان چه اکنون زالو را با عنوان جراح کوچولو (Micro Surgeon) می شناسند.
مکیدن خون بیمار و ترشح آنزیم هایی با خواص درمانی متعدد، باعث شده است که زالو درمانی، روشی ساده و ارزان قیمت برای درمان بسیاری از بیماری ها باشد. در طب سنتی ایران، زالو درمانی همراه با سایر روش های درمانی مثل گیاه درمانی به صورت ترکیبی برای درمان بسیاری از بیماری ها تجویز شده است. زالو درمانی معمولا در مراکز معتبر انجام حجامت انجام می شود.
چه بیمارانی احتیاج به درمان دارند؟
همانگونه که گفته شد ۱۰ درصد مردان پس از سن بلوغ درجاتی از واریکوسل دارند، ولی همه آنها احتیاج به درمان ندارند. اگر واریکوسل برای فرد عارضهای ایجاد کند، لازم است درمان انجام گردد. در غیر این صورت، احتیاج به درمانی نیست.
عوارض واریکوسل چیست؟
عوارض واریکوسل شامل ایجاد درد، آتروفی (کوچک شدن سایز و نرم شدن قوام بیضه) و ناباروری می باشد. درد ناشی از واریکوسل دردی با کیفت احساس سنگینی، که با فعالیت و ایستادن تشدید یافته و با استراحت بهبود می یابد.
آیا بیمار مبتلا به واریکوسل بدون عارضه احتیاج به پیگیری دارد؟
بلی؛ همانگونه که گفته شد اگر واریکوسل عارضه ای ایجاد نکند احتیاج به درمان نیست. ولی لازم است بیمار بصورت ماهانه، خود را معاینه کند. و درصورت کوچک شدن سایز بیضه و یا تغییر در قوام آن، لازم است توسط پزشک معاینه شود.
همچنین اگر بیمار مبتلا به واریکوسل ازدواج نکرده و یا خواستار داشتن فرزند دیگری در آینده می باشد، بایستی هر ۶ ماه با آزمایش اسپرم، از نظر باروری بررسی گردد و در صورت شروع تغییرات و ضعیف شدن نطفه احتیاج به درمان دارد.
آیا درمان دارویی برای واریکوسل وجود دارد؟
خیر. درمان واریکوسل فقط اقدامات مداخله گرانه (غیر درمان خوراکی یا دریافت دارو از طریق تزریق) می باشد. ساده ترین روش، تزریق مواد ایجاد کننده انسداد عروق، از طریق پوست به داخل وریدهای بیضه مبتلاست، که این روش درصد موفقیت کمتر و عارضه درد مزمن و یا هیدروسل بیشتری می باشد.
روش های جراحی واریکوسل چیست؟
جراحی واریکوسل یا به اصطلاح پزشکی واریکوسلکتومی اقدام به بستن وریدهای بیضه مبتلا می باشد که پس از انسداد این وریدها به تدریج و به دلیل عدم حرکت خون، وریدهای مسدود شده کوچک شده و از بین می رود و واریکوسل برطرف می گردد. این اقدام از طریق برش کوچکی بر روی پوست شکم، به طول ۴-۲ سانتیمتر انجام می شود.
روش های جدید جراحی واریکوسلکتومی چیست؟
روش های جدید واریکوسلکتومی یکی انسداد عروق از طریق کاتتریزاسیون وریدی و انسداد عروق مبتلا است، که هزینه آن بالاست و درصد موفقیت آن بالا نیست، ولی بصورت سرپائی و با کمترین درد انجام می گردد.
روش لاپاروسکوپی (laparoscopic varicocelectomy) که امتیاز آن برش کوچکتر و بزرگنمایی حین جراحی، ولی بدلیل عدم دسترسی جراح به وریدهای فرعی، احتمال عود واریکوسل بیشتر است و همچنین سه برش بر روی پوست به جای یک برش انجام می گیرد.
روش میکروسرجری (microsurgical varicocelectomy) که به عقیده بسیاری بهترین روش جراحی واریکوسلکتومی می باشد. امتیازات آن بزرگنمایی حین جراحی و دسترسی به تمامی وریدهای فرعی می باشد، ولی مدت زمان جراحی طولانی تر می گردد و از نظر تکنیکی نیز مشکل می باشد.
امتیازات روش میکروسرجری نسبت به روش معمولی واریکوسلکتومی
در روش میکروسرجری با توجه به استفاده از میکروسکوپ حین جراحی و بزرگنمایی جراح، قادر است با دقت بیشتر وریدها را از شریان (سرخرگ) و عروق لنفاتیک (عروق برنده آب) جدا کند و فقط وریدها را مسدود نماید.
همچنین وریدهای با سایز کوچک را که استعداد واریسی شدن در آینده دارد و منشاء عود واریکوسل در آینده خواهد بود، در روش جراحی معمولی قابل تشخیص نمیباشد. در حالیکه در روش میکروسرجری به دلیل بزرگنمایی ۴ تا ۶ برابر توسط میکروسکوپ، جراح قادر است این وریدهای کوچک را نیز مشاهده کند و از عروق لنفاتیک و شریان مجزا نماید و مسدود کند.
در نتیجه شانس عود واریکوسل در این روش بسیار کمتر و حدود نیم درصد (یعنی موفقیت ۵/۹۹ درصد) میباشد. همچنین به دلیل قابلیت بهتر در تمایز شریان و لنفاتیک و حفظ آنها احتمال آتروفی بیضه بدنبال جراح و یا ایجاد هیدروسل (آب آوردگی بیضه) بسیار نادر میباشد.
آیا واریکوسلکتومی عارضهای دارد؟
در جواب باید گفت که هر اقدام پزشکی احتمال عارضه دارد، همانگونه که عدم درمان واریکوسل نیز احتمال بروز عارضه دارد.
عوارض واریکوسلکتومی شامل:
۱- احتمال عود واریکوسل که در روش معمولی و سنتی واریکوسلکتومی ۲۵% – ۵% ذکر شده و در روش میکروسرجری نیم درصد میباشد.
۲- ایجاد هیدروسل (آب آوردگی بیضه) که احتمال آن در روش معمولی جراحی واریکوسلکتومی ۱۵- ۵ درصد و در روش میکروسرجری بسیار نادر گزارش شده است.
۳- عارضه سوم احتمال آتروفی بیضه که در روش جراحی معمولی کمتر از ۳% و در روش میکروسرجری بسیار نادر گزارش شده است. (اینجانب طی حدود ۷۰۰ مورد واریکوسلکتومی میکروسرجری که انجام داده ام، ۴ مورد عود و هیچ مورد هیدروسل یا آتروفی نداشته ام. در حالیکه بیش از ۲۰۰ مورد از این بیماران، مواردی بوده اند که قبلا در مراکز مختلف تحت عمل واریکوسلکتومی به روش معمولی قرار گرفته بودند، ولی واریکوسل برطرف نشده بوده و یا عود کرده بود که مجددا تحت عمل واریکوسلکتومی میکروسرجری قرار گرفتند و موفق بوده است.)
آیا عمل جراحی واریکوسلکتومی، منجر به معلولیت یا ناباروری می گردد؟
این سؤالی است که بسیاری از بیماران قبل از جراحی سؤال میکنند و در جواب باید گفت که عمل واریکوسلکتومیجهت درمان یا جلوگیری از ناباروری انجام میگردد و خود منجر به ناباروری نمیگردد و پس از جراحی نیز فرد میتواند به فعالیت های عادی روزمره و انجام ورزش و کار بطور معمول و قبل از جراحی بازگردد، لذا معلولیتی ایجاد نمی کند.
توصیههای پزشکی
آنچه که در خصوص واریکوسل اهمیت دارد این است که، اگر چه این بیماری ریشهای بس کمرنگ در ژنتیک بیمار دارد، اما نقش عوامل پیشگیرانه در جلوگیری از ابتلا به این بیماری بسیار پر رنگ است. از این رو به توصیههای پزشکی توجه کنید:
- از پوشیدن لباسهای زیر بسیار تنگ اجتناب کنید و سعی کنید لباسهای زیر راحت باشند.
- از ضربه زدنهای مکرر همچون پدال زدن اجتناب کنید.
- شبها بعد از رسیدن به منزل، برای نیم ساعت پاها را بالا نگه دارید تا خون به پایین جریان پیدا کند.
- از ایستادن به مدت طولانی اجتناب کنید.
- در صورت احساس درد مختصر در ناحیه مذکور سریعا به یک اورولوژیست یا متخصص مجاری کلیه مراجعه کنید و نگذارید که درد پیشرفت کند.
تصمیم گیری درباره نحوه برخورد با واریکوسل
اگر مریضی به علت شک به نازائی مورد معاینه قرار گیرد، اولین آزمایش، انجام آزمایش مایع منی می باشد. الگوی نازائی که به وسیله واریکوسل ایجاد می شود، معمولا سبب رشد و تکامل ناکافی اسپرم ها و افزایش نسبت اسپرم های مرده می شود. اگر بیمار بدون علامت است یا علایم خفیف است و مسأله نازائی وجود ندارد، تنها راه درمان پوشیدن محافظ های بیضه جهت حمایت از بیضه ها می باشد. ترمیم واریکوسل زمانی ضروری می شود که زوجین با ناباروری مواجه شوند، یعنی در حالتی که زن طبیعی است، ولی مرد یک بار یا بیشتر آنالیز منی غیر طبیعی دارد و در معاینه بالینی وجود واریکوسل مسجل می باشد. اگر واریکوسل درد یا احساس ناراحتی در بیضه ایجاد بکند، نیاز ترمیم لازم است.
ادامه مطلب ...