چرا خانم ها بیشتر دچار بی خوابی می شوند؟

چرا خانم ها بیشتر دچار بی خوابی می شوند؟

چرا صبح نمیشه؟!

Ø     قاعدگی:

آزاد شدن تخمک ها در دوران قاعدگی باعث ترشح بیشتر هورمون پروژسترون و افزایش دمای بدن به میزان             4/0درجه سانتی گراد میشود. همین افزایش اندک دما باعث میشود خانم ها احساس گرمای بیشتری کنند و به همین دلیل نتوانند به خوبی بخوابند. از سوی دیگر عادت ماهانه باعث   بر هم خوردن نظم ترشح هورمون ملاتونین می شود که مسئول تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن است.

Ø     قرص های ضد بارداری:

پژوهش ها نشان داده اند قرص های ضد بارداری، هم باعث بی خوابی و هم خواب سبک تر در زنان می شوند چون دمای بدن را در دوران قاعدگی افزایش میدهند؛ حتی وقتی مصرف آنها قطع شود. البته هنوز دلیل این مساله به طور کامل مشخص نشده است.

چرا وقتی خوابم نمی برد، گرسنه ام می شود؟

 تصور فردی با پیژامه که ساعت 12 نیمه شب جلوی یخچال ایستاده و دارد خوراکی های داخلی آن را نگاه میکند، اصلاً نیازی به داشتن تخیلی قوی ندارد. چه کسی تا حالا خودش آن را تجربه نکرده است؟ چرا بیش از 75 درصد خانم های چاق شبها به دیدار یخچال خانه شان می روند؟ همه اش تقصیر لپتین است. می پرسید: « لپتین کیه؟»

لپتین همان هورمون سیری است که باعث میشود پس از جذب کالری مورد نیاز بدن احساس سیری کنیم و دست از غذا خوردن بکشیم. پژوهش ها نشان داده اند میزان این هورمون در افرادی که به کمبود خواب دچارند 33 درصد کمتر از بقیه است. نتیجه؟ جذب   900 کیلوکالری انرژی بیشتر از حد نیاز بدن در شبانه روز و چاقی و اضافه وزنی که به همین راحتی ها نمیتوانید از شرش خلاص شوید.

چه کار کنیم بد خواب نشویم؟

Ø           برنامه های کمدی تماشا کنید: اگر ترجیح میدهید اوقات فراغت خود را جلوی تلویزیون بگذرانید، حداقل شب ها قبل از خواب برنامه های کمدی را تماشا کنید. این کار باعث میشود تا سطح هورمون های استرس به طور چشمگیری کاهش پیدا کند.

Øخنک بخوابید: بدن در طول روز با افت و خیزهای زیادی مواجه می شود؛ به همین دلیل دمای بدن حدود                 5/0 درجه سانتی گراد بالا و پایین میشود و همان طور که ذکر شد این مسأله در خانم ها بیشتر است. در بزرگسالان سالم دمای بدن در ساعت11 شب در بالاترین میزان خود قرار دارد. پس از آن دمای بدن افت می کند و همین مسأله باعث می شود خوابمان بگیرد. این روند ادامه پیدا میکند تا در ساعت 4 بامداد که به پایین ترین حد خود می رسد. پس هر چه دمای بدن پایین بیاید، بیشتر خوابمان می آید. به همین دلیل است که در فیلم های سینمایی وقتی چند نفر در برف و بوران گیر می کنند، معمولاً یک نفر در اثر سرمازدگی دچار بی حالی و خواب آلودگی شدید می شود و بقیه مجبورند با سیلی زدن طرف را بیدار نگه دارند. البته از آنجا که صرف نمی کند برای یک خواب شبانه وسط برف و بوران گیر کنید و دچار یخ زدگی شوید، پیشنهاد بهتری برایتان داریم. پژوهش ها نشان میدهد بهترین زمان برای خوابیدن زمانی است که کاهش دمای بدن در سریع ترین حالت خود است. با این حساب، توصیه میشود 90 دقیقه قبل از خواب یک دوش آب داغ حسابی بگیرید. هنوز پایتان را از حمام بیرون نگذاشته روند کاهش دمای بدنتان شروع میشود. اگر دمای اتاق خوابتان را هم در حد طبیعی خنک نگه دارید که دیگر هیچ چیز نمی تواند جلوی خوابتان را بگیرد.

Ø      ببخشید: عصبانیت باعث افزایش هورمون های استرس و بی خوابی می شود. با تحلیل ماجرا در آرامش، زوایایی که تاکنون از دید شما پنهان مانده بودند آشکار می شوند. اگر بخشش برای شما تبدیل به عادت شود اولین اثر آن یک خواب راحت است.

چی بخوریم تا خواب های خوش ببینیم؟

- پژوهش های اخیر نشان داده اند مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامینB6 باعث دیدن رویاهای شیرین میشود. این ویتامین اسیدهای آمینه را تبدیل را تبدیل به سروتونین میکند که در   شکل گیری رویاها نقش دارند. اگر مایلید، برای دریافت ویتامینB6 دم خوراکی هایی مانند آووکادو، موز، ماهی قزل آلا، شاه ماهی و... را ببینید.

- غذاهای سنگین و پرانرژی ، چای پررنگ و قهوه در آخر شب باعث بی خوابی میشود.

- یکی از علل مهم بی خوابی افسردگی است که بسیار خطرناک است و بصورت تداوم بی خوابی افزایش می یابد.

- شروع یک استرس و حادثه نیز باعث بی خوابی میشود. اضطراب های مختلف از جمله بیماری وسواس نیز باعث بیخوابی میشود. به یاد داشته باشید که اگر بی خوابی شما ادامه پیدا  کند و در طول شب چندین بار بیدار شوید و صبح روز بعد دچار بیقراری و خلق افسرده باشید حتماً به روانپزشک مراجعه کنید که درمان فقط با چند قرص خواب آور نیست.

- بسیاری از پزشکان وقتی بیمار  از بی خوابی شکایت میکند، چندان اهمیت نمی دهند. اینکه بسیاری از متخصصان داخلی، عمومی، پزشک خانواده، قلب، مغزواعصاب قرص های بنزودیازپین مانند کلونازپام، دیازپام، آلپروزولام و اکسازپام تجویز می کنند چندان مثمر ثمر نیست و بعد از 3 هفته،         کنار گذاشتن این قرص ها عذاب آور است زیرا اعتیادآور هستند.

- باید به بی خوابی که همراه با اضطراب و خلق پائین و پرخاشگری  است اهمیت داده شود و در این مورد به جزوه جداگانه پرسشنامه افسردگی که در مطب موجود است و به صورت رایگان به شما داده میشود و میتوانید به سؤالات آن پاسخ دهید و بعد ارزیابی کنید.

اصولاً بی خوابی اگر همراه با عدم لذت از زندگی و نداشتن امید به آینده باشد، درمان تخصصی توسط روان پزشک را طلب می کند.

انکار بیماری و عدم مراجعه باعث می شود سیر بیماری مزمن شده و عملکرد زندگی را مختل می نماید.

نیمۀ اول سال 1393

تدوین: دکتر حسن کرباسی

چرا خانم ها بیشتر دچار بی خوابی می شوند؟ (قسمت 2)

 (شماره100)

این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.

پیشرو در فرهنگ پزشکی و اسلامی

کلینیک دکتر کرباسی

متخصص اعصاب و روان

مشکلات جنسی، اعتیاد

چهارراه/جنب بازار علی/پاساژ ولیعصر^(عج)

طبقه فوقانی واحد 2

تلفن: [phone] ـ 55456164-031

همراه: [phone]

پروتکل ترک سیگار

پروتکل ترک سیگار شماره 99 قسمت (6)

سیگار به عنوان یکی از مهمترین عوامل خطر قابل اصلاح سلامت در سراسر دنیا میباشد که موجب مرگ و میر قابل توجه به علت حوادث قلبی و عروقی و مشکلات ریوی می شود. ترک سیگار کار مشکلی است به طوری که هر فرد سیگاری به طور متوسط پیش از ترک موفقیت آمیز سیگار 5 بار اقدام به ترک  می نماید؛در عین حال ترک سیگار فواید قابل ملاحظه ای برای سلامتی دارد. پزشکان مواقبت های اولیه فرصت  زیادی جهت مشاوره با بیمارات در خصوص ترک سیگار دارند.

راهبرد ها

راهبرد مشاوره  پنج A

پزشکان  توصیه به ترک سیگار را باید در تمام بیمارانی که دخانیات مصرف می کنند بکار برند.اگر چه گروه درمان  و جلسات مشاوره روانپزشکی به صورت خصوصی در دستیابی به ترک سیگار موثراند ولی اغلب سیگاری ها تمایل به شرکت در این جلسات را ندارند. قالب پنج A (Ask,Advise,Assess,Assist,Arrange)  به پزشکان  این امکان را میدهد که مشاوره های پزشکی در مورد قطع سیگار را با معاینات بالینی همراه سازند.

راهبرد پرسش (Ask)

افزودن وضعیت بیمار از نظر استعمال دخانیات به فهرست علائم حیاتی بیماران، احتمال آن که پزشک به مصرف دخانیات به عنوان یک رفتار پر خطر توجه نماید و به بیماران در مورد ترک سیگار توصیه نماید را افزایش می دهد.

راهبرد مشاوره (Advise)

حتی مشاوره مختصر پزشک، اقدام در جهت ترک سیگار را به میزان 3% -1% بیشتر میکند و میزان قطع سیگار را نسبت به بیمارانی که تحت مشاوره قرار نگرفته اند بالاتر می برد.

راهبرد ارزیابی (Assess)

انگیزه بیمار در ترک سیگار باید در هر ویزیت ارزیابی شود. در بیمارانی که هنوز انگیزه لازم را ندارند ، باید مداخلات لازم جهت ایجاد انگیزه صورت گیرد. تغییر رفتار میتواند در 5 مرحله صورت گیرد، مرحله پیش تامل، مرحله تامل، آمادگی، عمل و نگهداری. پزشک باید بیمار را ارزیابی کند که در کدام یک از این 5 مرحله است. ( جدول 1)                     مراحل تغییر رفتار

مرحله توصیف تفسیر

پیش از تفکر

( بدون فکر ترک)

قصدی جهت انجام کار بر اساس پیش بینی از آینده وجود ندارد(6 ماه آینده) احتمالا نا آگاه از نیاز به تغییر ، احتمال دارد هزینه تغییر اش را پیش از حد یا منافع آن را کمتر از حد بر آورده کند.مقاومت و اکراه (تغییرات نمیخواهد،سکون) تمرد و سرکشی( دوست ندارد که بهش بگوییند چه کاری را انجام دهد|) تسلیم( در هم شکسته و تضعیف شده  در برابر اعتقاد به تغییر)سود مندی و منطق) پیامد های رفتار را میداند اما انکار میکند که روی خودش نیز اثر میگذارد) مورد توجه قرار گیرد

تفکر توجه به تغییر در طی 6 ماه آینده مردد در مورد تغییر ، هزینه و سود را برابر میبیند

آمادگی قصد انجام عمل در طی ماه آینده قبلا اقدامات را جهت ایجاد تغییر انجام داده است. اغلب نگران شکست است.

عمل تغییر رفتار(6 ماه نخست رفتار جدید) نیازمند مراقبت شدید جهت جلوگیری از عود و تشویق به حفظ نیرو

نگهداری پیش از 6 ماه از زمان تغییر در شرایط پر خطر ممکن است از یادآوری و تذکر سود ببرد

اگر چه مداخله مناسب در هر مرحله از تغییر رفتار بیمار ممکن است لازم نباشد ، این مراحل بیشتر موید این مطلب هستند که همه بیماران از نظر تمایل به ترک سیگار به یک اندازه انگیزه ندارند،انگیزه انعطاف پذیر و قابل تغییر است و کمک به تغییر رفتار بیماران  می تواند از طریق مداخله توسط پزشک صورت بگیرد. تقابل با بیمار مردد در مورد تغییر رفتارشان موثر نیست. در مقابل مداخلات انگیزشی  تردید بیمار در ترک سیگار را به شکل همدلانه و پرسشگرانه بررسی و کاوش می نماید که به این ترتیب به خود مختاری بیمار احترام گذاشته می شود و خودکار آمدی تقویت می گردد. مداخلات انگیزشی خصوصا مداخلاتی که پزشک نقش محوری و مرکزی در مشاوره دارد،خیلی از توصیه ها و مشاوره های مختصر و مراقبت معمول در جهت تشویق به قطع سیگار ،موثرتر است. آژانس پژوهش و کیفیت مرافبت های بهداشتی چنین مولفه را مشخص کرده که موجب افزایش انگیزه در جهت ترک سیگار شده است. این مولفه پنج R هستند.(Repeat, Roadblocks,Rewards,Risks,Reievance)(جدول 3)

پنج راهبرد R جهت انگیزش بیماران به ترک سیگار

مولفه توصیف مثال

ارتباط(Reveiance) تشویق بیمار در تعیین دلایل ترک سیگار  که شخصی باشد ریسک بیماری های شخصی یا خانوادگی،شخصی در منزل با بیماری اسم

خطرات(Risks) گوشتزد نمودن در مورد تاثیرات مخرب ادامه مصرف سیکار بر روی هم خود فرد و هم اطرافیان، یکی کردن  وجوه سابقه شخصی و فامیلی هر زمان که امکانش باشد. تاثیرش بر روی خود بیمار و خانواده اش، دوستان و همکارانش با اندازه گیری سن ریوی به طریق اسپیرومتری کمک کننده در تعیین خطرات شخصی است.

مزایا(Rewards) از بیمار بخواهیم مزیت و سود ترک سیگار را مشخص کند. بهبود سلامتی،بهبود وضعیت مالی یا نخریدن سیگار کاهش بوی سیگار

موانع(Roadbiocks) بررسی موانع ترک سیگار که بیمار ممکن است با آن مواجه شود. حضور افراد دیگر سیگاری در منزل یا محل کار، سابقه تلاش نا موفق در ترک سیگار یا علائم سندم ترک شدید- استرس- انگیزه پایین، افزایش وزن، لذت از سیگار کشیدن

تکرار(Repeat) شامل وجوه مختلف R5 در هر تماس کلینیکی با سیگاری هایی بی انگیزه

راهبرد کمک (Assist) یا ارجاع

تعیین یک روز مشخص برای ترک اعتیاد در افرادی که تمایل به ترک دارند می تواند در ایجاد تغییر سریع کمک کننده باشد و پزشکان باید به بیماران در شناخت موانع پیش رو کمک کنند. علائم سندرم ترک، افسردگی و افزایش وزن مواردی هستند که در ان ها راهنمایی بالینی برای بیماران بسیار سودمند است.

راهبرد تنظیم زمان پیگیری(Arrange)

در روزهای نزدیک به زمان ترک باید با بیماران تماس گرفته شود و به آن ها به دلیل پرهیز از سیگار تبریک گفت. حداقل 4 بار تماس با بیماران جهت حمایت از برنامه ترک سیگار موجب افزایش میزان موفقیت می شود.

جدول پنج اصل A جهت ترک سیگار

مولفه توصیف تفسیر

پرسش (Ask) سیستم مسئول باید مطمئن باشد که تمام مصرف کنندگان دخانیات را شناسایی میکند. وضعیت سیگار کشیدن بیمار باید در هر ویزیت ثبت شود به نظر می رسد تشویق به قطع سیگار موجب افزایش رضایتمندی  بیماران در هر ویزیت می شود.حتی در افراد سیگاری که هنوز جهت قطع سیگار انگیزه ندارند، افزودن وضع سیگار کشیدن فرد در چارت علائم حیاتی موجب یاد آوری پزشکی در مورد توجه به وضعیت  مصرف دخانیات میشود.«آیا تا به حال سیگار یا سایر انواع دخانیات را مصرف کرده اید؟ آیا در حال حاضر سیگار میکشید؟ چه میزان؟»

مشاوره (Advise) حمایت اشکار جهت ترک سیگار باید توسط پزشک بیان شود و فواید قطع سیگار باید به بحث گذاشته شود. توصیه به قطع سیگار باید واضح و روشن( عبارت مستقیم جهت لزوم ترک سیگار)، محکم( برجسته کردن اهمیت ترک سیگار ) و شخصی ( ارتباط دادن اهداف سلامت فرد با ترک سیگار) باشد.تعین وقت ملاقات جهت  پیگیری بعدی خصوصا توصیه های بعدی میزان پذیرش بیمار را بالاتر میبرد.« به نظر من با توجه به این که شما اسم دارید قطع سیگار خیلی برای سلامتی شما با اهمیت است»

ارزیابی ((Assess تمایل به ترک سیگار و موانع این کار باید ارزیابی شوند.همچنین سابقه مصرف سیگار و درجه وابستگی بیمار به نیکوتین در حال حاظر باید بررسی  شود. از بیمار باید در مورد زمانبندی جهت ترک و نیز سابقه تلاش های قبلی وی سوال شود. «آیا تا کنون تلاش کرده اید سیگار خود را کم یا ترک کنید؟آیا در حال حاظر تمایل به قطع سیگار دارید؟ چه چیز مانع از ترک سیگار شما می شود؟چه مدت بعد از بیدار شدن از خواب سیگار می کشید

کمک (Assist) ارائه منابع حداکثر حمایتی( به عنوان مثال  ارجاع جهت مشاورهwww.smokefree.gov به بیماران جهت روبه رو شدن با مشکلات پیش رو و تشویق آن ها جهت بهره مندی ان ها از سیستم های حمایت اجتماعی برای مقابله با تقییرات تحمل.

سندرم ترک؛ علائم شایع سندم ترک نیکوتین( مثل  بی قراری ، اضطراب،تحریک پذیری) در هفته اول به اوج خود میرسد و در مدت 4-2 هفته ادامه می یابد. NRT میتواند مفید باشد زیرا میزان وابستگی به نیکوتین را تدریجا کاهش میدهد؛افراد سیگاری باید میزان مصرف کافئین خود را کاهش می دهند.

افسردگی؛ افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری ها  اپیزودهای افسردگی بیشتری دارند و سیگاری های افسرده شانس موفقیت کمتری در ترک سیگار دارند. قطع سیگار ممکن است منجر به تشدید افسردگی در بیمارانی که سابقه افسردگی دارند شود.پزشکان باید به خلق بیماران سیگاری در حین ترک سیگار توجه داشته باشند و آن هایی که مکررا ترک سیگار ناموفق داشته اند را از نظر افسردگی بررسی کنند.بوپروپیون بعنوان یک داروی کمک در ترک سیگار در بیماران مستعد به افسردگی مناسب است

افزایش وزن؛اگر چه اغلب سیگاری ها کمتر از 5/4 کیلوگرم افزایش وزن بعد از ترک سیگار دارند. افزایش وزن میتواند متغییر باشد (10% افزایش وزن معادل 5/13 کیلوگرم داشته اند)اگر چه این افزایش وزن نسبت به سیگار کشیدن برای سلامتی خطر ناک نیست ولی میتواند با تلاش برای ترک سیگار تداخل ایجاد کند.بوپرپیون آهسته رهش یاNRT (خصوصا آدامس یا قرص) در این بیماران موثر هستند زیرا منجر به تاخیر وزن گیری حین مصرف آن ها میشود. روش آسانتر آن است که میزان غضای مصرفی و فعالیت بدن متعادل و تنظیم شود. اگر چه بعضی بیماران کاهش تدریجی  سیگار پیش از قطع آن را انتخاب مبکنند، با قطع کامل سیگار ،تاثیرش کمتر از قطع تدریجی در دراز مدت نمی باشد.« قصد دارم به شما کمک کنیم که سیگارتان را قطع کنید، اگر مایل باشید چند نکته به شما میگویم که احتمال موفقیت شما را افزایش میدهد.

تنظیم زمان پیگیری (Arrange) برنامه پیگیری بیماران باید تنظیم شود.برای بیمارانی که اخیرا سیگار را ترک کرده اند مهم است که فواید قطع سیگار بیان شود و از بیماران خواسته شود که انتظارانشان را بیان کنند و مشکلات و موفقیت های که منجر به عود میشوند.حل شود.ارتباط همچنین باید جهت تنظیم دوز داروهای که ممکن است با قطع سیگار تداخل داشته باشند حفظ شود.

داروها:

درمان های خط اول در ترک سیگار کشیدن

داروها دوز نکته ها

(Nicotine gum Nicorette)           فرم جویدنی نیکوتین دوز های موجو.د gm2 و mg4 ( هر عدد) بیمارانی که کمتر از 25 نخ سیگار در روز می کشند؛mg2- بیمارانی که بیش از 25 نخ سیگار در روز می کشند؛mg4 حداکثر دوز؛ 24 عدد در روز تجویز بدون نیاز به نسخه 

جویدن متناوب و سپس قرار دادن آن بین لثه و سطح داخل گونه برای حداکثر تاثیر خوردن یا نوشیدن غذا ها یا نوشیدنی های اسیدی در طی 30 دقیقه پس از مصرف باعث کاهش اثر آن  میشود.افزایش وزن را به تاخیر می اندازد. افرادی که دندان مصنوعی دارند یا ،دندان پر کرده دارند در استفاده از ان مشکل دارند.

در بارداری گروه c است

عوارض جانبی : مشکلات گوارشی،تحریک مخاط دهان و گلو

  Nicotine Inhaler فرم استنشاقی نیکوتین هر دوز شامل یکبار استنشاق است و دوز توصیه شده 16- 6 عدد کارتریج ( فشنگ) در روز است و هر کارتریج  محتویmg4 نیکوتین و 80 بار استنشاق است. تجویز با نسخه پزشک

خوردن یا نوشیدن غذا ها یا نوشیدنی های اسیدی در طی 30 دقیقه پس از مصرف باعث کاهش اثر آن می شود.

در بارداری گروهD است.

عوارض جانبی؛ تحریک مخاط دهان و گلو(4%) سرفه (32%) رینیب(23%)

Nicotine Iozenge قرص نیکوتین سیگاری های قهار ؛mg4

سیگاری های سبک؛mg2

حداکثر دوزg20 روزانه تجویز بدون نیاز به نسخه

افزایش وزن را به تاخیر میاندازد. در زمان مصرف باید یک عدد استفاده شود و در داخل دهان حل شود،نباید جویده یا بلعیده شود.خوردن یا نوشیدن غذا ها یا نوشیدنی های اسیدی در طی 30 دقیقه پس از مصرف باعثد کاهش اثر آن میشود.نسبت به نوع جویدنی 25% نیکوتین بیشتری دارد.

در بارداری گروه D است

عوارض جانبی؛ تهوع ،طپش قلب،سردرد

Nicotine Patch چسب های نیکوتینی میزان دوز متغییر است و باید بر اساس سیر درمان کاهش یابد. سیگاری های قهار ؛mg21 در روز      ( شروع درمان) سیگاری های سبک یا افراد با وزن کمتر kg45 ؛mg14-10 روزانه (شروع درمان) فروش بدون نسخه هم دیده شده که درمان به مدت 8 هفته به همان اندازه درمان های طولانی مدت موثر است محل Patch روزانه باید تغییر کند . چسب های 16 ساعته و 24 ساعته به یک میزان موثرند.در نوجوانان به دلیل جثه کوچک تر و الگوی مصرف سیگار ( معمولا کمتر از نصف پاکت در روز)روز آغازین کمتر است.

در بارداری گروه D است

عوارض جانبی و حساسیت پوستی(تا بیش از 50 %) سردرد، بی خوابی ( در صورتی که پچ های شب برداشته شوند کمتر میشود)

Nasal Spray (اسپری بینی) هر دوز شامل 2 اسپری 5/0 میلی گرم است(یک پاف در هر سوراخ بینی) دوز آغازین 1 تا 2 دوز در ساعت است( حداقل 8 دوز روزانه) افزایش دوز بر اساس بهبود علائم حداکثر دوز، 40 دوز روزانه(5 دوز در ساعت) تجویز با نسخه پزشک

پتانسیل وابستگی در بین سایر جایگزین های درمان  نیکوتین و سیگار در حد متوسط  است

در بارداری گروه D است

عوارض جانبی ؛ تحریک متوسط تا شدید مخاط بینی در 2 روز نخست (94%) که اغلب  در تمام مدت مصرف ادامه می یابد

بویروپیون آهسته رهش mg150  صبح ها برای 3 روز و سپس افزایش دوز تا mg150 دوبار در روز شروع درمان 2-1 هفته قبل از شروع به ترک و ادامه 12 هفته تا 6 ماه بعد از ترک تجویز با نسخه پزشک

در صورت همراهی با داروهای جایگزین نیکوتین تاثیرش بیشتر می شود. در بیمارانی که سابقه افسردگی دارند  سودمند است.شواهد ناکافی در مورد  به کار گیری این دارو به عنوان خط اول درمان در نوجوانان وجود دارد

در بارداری گروهC است

عوارض جانبی؛ بی خوابی( 40%- 35%) خشکی دهان (10%) در بیمارانی که سابقه تشنج یا اختلالات خوردن دارند،ممنوع است و نیز در آن هایی در طی 14 روز گذشته  داروهای   مهار کننده MAO مصرف کرده اند ممنوع است. 

Varenicline روز اول تا سوم mg5/0 روزانه،روز چهارم تا هفتم mg5/0 دوبار در روز،از روز هشتم تا اتمام دوره درمان mg1 دوبار در روز

شروع درمان یک هفته پیش از شروع به ترک و ادامه درمان تا 12 هفته ، در صورتی که تلاش برای ترک موفقیت آمیز بود میتوان 12 هفته دیگر نیز درمان دا ادامه داد تا شانس ترک دراز مدت بیشتر شود. تجویز با نسخه پزشک

نباید همراه با جایگزین های نیکوتین تجویز شود  بی خطر بودن تجویز این دارو  همراه با بوپروپیون ثابت نشده است . شواهد در مورد کاربرد این دارو بعنوان خط اول درمان در نوجوانان  کافی نیست.

در بارداری گروه C است.

عوارض جانبی؛ سر درد، تهوع(وابسته به دوز) بی خوابی،نفخ شکم

در مورد افزایش ریسک بیماری های قلبی – عروقی در سیگاری هایی که سابقه  بیماری های قلبی عروقی دارند باید صحبت شود.توضیحات FDA می تواند موجب علائم عصبی – روانی جدی  در بیماران شود. که شامل تغییرات رفتاری – خشونت- بی قراری- افسردگی و انکار خودکشی می باشد . لذا بیماران باید به دقت تحت نظر باشند.

آگونسیت های گیرنده نیکوتین

وارنیکلین یک آگونیست نسبی انتخابی گیرنده های الفا 4 – بتا 2 نیکوتینی است که باعث کاهش میل به سیگار و علائم سندرم ترک میشود.در حالی که اتصال نیکوتین سیگار را مسدود کرده است. وارنیکلین احتمال موفقیت ترک سیگار را نسبت به روش های غیر دارویی 2-3 برابر بیشتر میکند. در یک مقایسه مستقیم وارنیکلین نسبت به بوپروپیون ارجح بوده است. هرچند داده های جدید نشان دهنده افزایش خطر بیماری قلبی – عروقی با وارنیکلین بوده است.

بوپروپیون

در ابتدا به عنوان یک داروی ضد افسردگی کاربرد داشته است ولی در حال حاظر نشان داده شده که در کمک به ترک سیگار موثر است . یک بررسی کوکران بر روی 19 کارآزمایی تصادفی شده نشان داده که بوپروپیون در مقایسه با دارونما 2 برابر موثر تر بوده است.

داروها و درمان های خط دوم

کلونیدین و نورتریپتیلین در کار آزمایی های بالینی در ترک سیگار موثر بوده اند و در مواردی که داروهای خط اول ممنوع بوده یا موثر نباشد به کار میروند. سایر درمان های تکمیلی و جایگزین در جدول  آمده

درمان های کمکی و فرعی در ترک سیگار

درمان نکات

طب سوزنی طب سوزنی، طب فشاری،استفاده از لیزر در طب سوزنی و الکترود درمانی همگی در درمان اعتیاد به نیکوتین یا جهت کاهش علائم سندرم ترک استفاده میشوند.

ورزش مطالعات کوچک و پراکنده، شواهد اندکی از بهبود میزان ترک با ورزش را نشان داده اند. از طرفی ورزش در کنترل وزن بعد از ترک موثر

هیپنوتراپی یک مطالعه کاکرین شواهد اندکی از سودمندی هیپنوتراپی را نسبت به سایر درمان ها نشان داده است.

مداخله از طریق اینترنت یک مطالعه کاکرین بر روی 20 مطالعه تصادفی و شبه تصادفی سودمندی قابل ملاحظه ای را خصوصا در پیگیری دراز مدت نشان نداد. وب سایت ها اطلاعات مناسب شخصی را فراهم میکنند و نیز سایر استراتژی های درمانی که میتوانند مفید باشند را در اختیار فرد قرار میدهند

جمعیت خاص

خانم های باردار

تنباکو جزء مواد کارسینوژن شناخته شده است که برای رشد جنین مضر است.در خانم هایی که سیگارشان را قبل از بارداری یا در اوایل بارداری قطع می کنند خطر عوارض ناخاسته به طور قابل توجیهی کاهش می یابد. 

این عوارض شامل: تولد زود رس،وزن کم موقع تولد و مرگ و میر نوزادان است. 

از طرفی درمان های مورد استفاده در ترک سیگار در بارداری با خطراتی همراه هستند. بر اساس مطالعه ای که بر روی 000/77 نفر خانم باردار در دانمارک صورت گرفته است به کارگیری NRT ها در مراحل اولیه بارداری احتمال بروز نقایص مادرزادی را زیاد می کنند.

سایر روش های دارویی کمکی از نظر ایمنی و موثر بودن در درمان وابستگی به دخانیات در بارداری امتحان نشده اند. بنابر این به خانم های باردار سیگاری باید مشاوره ها و مداخلات مجدانه فرد به فرد که بیش از یک توصیه مختصر باشد شامل حمایت های رفتاری و مشاوره و مهارت های حل مسئله و ارجاع به موسسات حمایتی ارائه گردد.

افراد مبتلا به بیماری های عروق کرونر

ترک سیگار موجب کاهش خطر بیماری های عروق کرونر می شود. میزان موفقیت بوپروپیون در بیماران با بیماری های قلبی – عروقی شناخته شده مشابه سیگاری های سالم است و داروی توصیه شده در ترک سیگار بیماران قلبی- عروقی می باشد. از طرفی بوپروپیون در دوزهای بالا عوارض قلبی دارد و در مواردی که در QRS,ECG پهن بدون علت قابل توجیه  وجود دارد باید مدنظر قرار گیرد. اگر چه وارنیکلین نسبت به دارونما در ترک سیگار یک ساله در سیگاری های مبتلا به بیماری های قلبی – عروقی موفقیت بیشتری داشته است،اداره غذا و داروی آمریکا اخیرا در مورد احتمال افزایش خطرات قلبی- عروقی این دارو هشدار داده است.

در بیمارانی که وارنیکلین دریافت کرده اند میزان آنژین صدری انفارکتوس میوکارد غیر کشنده، نیاز به خون رسانی مجدد و بیماری های عروق محیطی افزایش داشته هرچند شایع نبوده است.

داده ها نشان میدهد که مزایای استفاده از NRT ها در ترک سیگار به خطراتش می چربد. هرچند NRT ها پتانسیل ایجاد حوادت قلبی را بلافاصله بعد از یک انفارکتوس میوکارد، یا در بیماران با آریتمی های جدی قلبی دارند و نیز موجب بدتر شدن آنژین صدری می شوند.پزشکان باید توجه داشته باشند که در این افراد با دوزهای پایین تر ،دارو را شروع کنند و مراقب عوارض جانبی داروها باشند،همچنین درمان های فرعی از قبیل رفتار درمانی را نیز مدنظر داشته باشند.

نوجوانان

90% بالغین سیگار را از سنین جوانی یا نوجوانی آغاز میکنند. هرچند موسسات پیشگیری در امریکا شواهد کافی جهت توصیه به غربالگری خطرات  دخانیات یا مداخلات در سنین نوجوانی ندارد با پزشکان از روش هایی همچون A-5، R-5 جهت تقویت انگیزه در این افراد استفاده میکنند. هرچند NRT ها در نوجوانان ایمن در نظر گرفته می شوند، ولی نیازمند آموزش بیشتر هستند و نسبت به بالغین با موفقیت کمتری در ترک سیگار همراهند.

در تحقیقات ثابت شده که پزشکان باید به بیماران سیگاری خود توصیه به ترک کنند.و آن ها را معرفی به مراکز ترک نمایند.در صورت امتناء ، تکرار توصیه باعث افزایش انگیزه در ترک سیگار میگردد.

پزشکان نقش ماثری در بهبود سلامت جامعه دارند و نباید در مورد رفتار ها و الگوهای غیر صحیح سبک زندگی بی تفاوت باشند.

توصیه های شناختی برای ترک سیگار

1- طول عمر افراد سیگاری 15 سال کمتر از افراد عادی است.

2- خطر سیگار بیشتر بر جسم اسیب میرساند و سبب افزایش رسوب چربی در دیواره عروق و به دنبال آن سکته قلبی . فشار خون و سکته مغزی را دارد.

3- میزان سرطان ریه و دهان و حنجره و مری را افزایش میدهد و چندین برابر افراد عادی است به طوری که هرکس سرطان حجره دارد حتما آن فرد سیگاری بوده و است.

4- سیگار به شدت سبب کاهش میل جنسی و نا توانی میگردد.

5- بچه هایی که در معرض سیگار قرار می گیرند ممکن است به آسانی دچار سرطان شوند و ضریب هوشی فرزندان کاهش پیدا می کند.

6- ترک سیگار آسان است من تا به حال 100 بار آن را امتحان کرده ام 

چند توصیه ی رفتاری برای ترک سیگار

1- عهد ببندید

2- طلب یاری نمایید

3- با کار و فعالیت خود را سرگرم کنید.

4- دست کم ۸ لیوان در روز آب بنوشید.

5- ورزش کنید و فعالیت بدنی داشته باشید.

6- به افراد سیگاری نزدیک نشوید.

7- برنامه غذایی منظمی داشته باشید

8- با افرادی که سیگار را ترک کرده‌اند معاشرت کنید.

9- از عواملی که شما را به سیگار کشیدن ترغیب می‌کنند دوری کنید.

10- عادت دیگری را جایگزین نمایید

11- رویه زندگی خود را تغییر دهید

12- مقاوم باشید

13- هر روز برایتان آسانتر خواهد شد

14- به خودتان پاداش دهید

15- مراحل را آهسته طی کنید

این پمفلت جهت آگاهی شماست و توزیع و تکثیر آن ممنوع می باشد.

دکتر حسن کرباسی

متخصص اعصاب و روان

آدرس: خیابان آیت الله کاشانی، طبقه فوقانی پاساژ ولیعصر، واحد 2

تلفن:[phone]، -031 09131622363